Türkçe ilk siyer metni olarak kabul edilen eser “Menâkıb-ı Hârezmşâh”tır. Bu metin, 14. yüzyılın sonlarına doğru yazılmıştır ve yazarı Şemseddin Ahmet es-Sivâsî’dir. Şemseddin Ahmet es-Sivâsî, Hârezmşâh adıyla bilinen Timur İmparatorluğu’nun hükümdarı Ebû İshâk Timur’un hizmetinde bulunmuş bir yazardır.

“Menâkıb-ı Hârezmşâh,” Timur’un hayatını, askeri başarılarını ve hükümdarlığını anlatan bir biyografi türündeki eserdir. Bu eser, hem dönemin siyasi olaylarına hem de İslam dünyasının tarihine dair önemli bilgiler içermektedir. Ayrıca, siyer yazımının Türkçe’de ilk örneklerinden biri olarak kabul edilir.

Eser, Timur’un ölümünden sonra yazılmış olup, Timur’un hükümdarlığına ve Müslüman dünyasına yönelik bakış açısını yansıtmaktadır. Bu nedenle, hem siyer yazımı hem de Timur’un tarihî figürü hakkında bilgi sahibi olmak isteyenler için önemli bir kaynak olarak kabul edilmektedir.

İslam dünyasında ilk siyer kitabını yazan kişi, İslam peygamberi Muhammed’in hayatını anlatan “Sirah Rasul Allah” adlı eseri kaleme alan İbn İshak’tır. İbn İshak, 8. yüzyılın sonlarında yaşamış bir İslam tarihçisi ve biyografidir. İslam’ın erken dönemlerinde yaşayan İbn Ishaq, daha sonraki tarihçiler ve biyografi yazarları için önemli bir kaynak olmuştur. Onun eseri, İslam peygamberi Muhammed’in doğumu, hayatı, öğretileri ve İslam’ın ilk yıllarındaki olayları ayrıntılı bir şekilde ele almaktadır.

İbn Ishaq’ın yazdığı bu eser, daha sonraki yıllarda İslam peygamberi Muhammed’in hayatını ve öğretilerini anlatan birçok diğer siyer kitabının temelini oluşturmuştur. Dolayısıyla, İbn Ishaq’ın “Sirah Rasul Allah”ı İslam dünyasında ilk siyer kitabı olarak kabul edilir ve İslam peygamberinin hayatını inceleyen önemli bir referans kaynağıdır. Ancak, İbn Ishaq’ın orijinal eseri günümüze tam olarak ulaşmamıştır, bu nedenle daha sonraki yazarlar tarafından yeniden derlenmiş ve yorumlanmıştır.

İslam tarihinin ilk dönemlerinde, İslam peygamberi Muhammed’in hayatını ve İslam’ın erken dönemlerini yazan önemli siyer müellifleri şunlardır:

1. İbn İshak (704-767): İslam dünyasının ilk siyer müellifi olarak kabul edilen İbn İshak, “Sirah Rasul Allah” adlı eseri kaleme almıştır. Bu eser, İslam peygamberi Muhammed’in hayatını ve İslam’ın ilk yıllarındaki olayları anlatır ve daha sonraki siyer yazarları için temel bir kaynak haline gelmiştir.
2. İbn Hişam (d. 833): İbn İshak’ın öğrencisi olan İbn Hişam, İbn İshak’ın “Sirah Rasul Allah” adlı eserini yeniden düzenlemiş ve genişletmiştir. Bu nedenle İbn İshak’ın eserinin en tanınmış versiyonlarından biri İbn Hişam’ın düzenlemesiyle oluşmuştur.
3. Waqidi (748-822): Waqidi, İslam peygamberi Muhammed’in biyografisini yazmış ve aynı zamanda hadisleri derlemiş bir müelliftir. Siyer konusunda önemli bir kaynak olan “Kitab al-Maghazi” adlı eseri ile tanınır.
4. Ibn Sa’d (784-845): İbn Sa’d, İslam peygamberinin hayatını ve İslam’ın ilk yıllarını anlatan “Tabaqat al-Kubra” adlı eseri yazmıştır. Bu eser, dönemin Müslüman topluluğunun önemli kişilerinin biyografilerini içerir.

Bu müellifler, İslam peygamberi Muhammed’in hayatını ve İslam’ın erken dönemlerini yazarak, İslam’ın tarihini ve peygamberinin öğretilerini anlatan temel kaynakları oluşturmuşlardır. Bu eserler, İslam tarihini ve siyeri anlama ve inceleme çalışmalarında önemli bir rol oynamıştır.