“Tam elastik” terimi genellikle malzemenin elastik özelliklerini ifade eder. Bir malzeme tam elastik ise, üzerine uygulanan kuvvetin etkisiyle geçici olarak deformasyona uğrayabilir ancak kuvvet kaldırıldığında orijinal şekline geri döner. Yani, malzeme elastik sınırları içinde deformasyona uğrar, ancak bu deformasyon kalıcı değildir.

Elastiklik, bir malzemenin gerilme (stres) ve deformasyon (strain) arasındaki ilişkiyi tanımlayan bir özelliktir. Tam elastik bir malzeme, gerilme kuvveti uygulandığında malzeme elastik sınırları içinde deformasyona uğrar, ancak bu deformasyon malzemenin özelliği dışına çıkmaz.

Tam elastiklik genellikle ideal bir durumu ifade eder ve gerçek malzemeler genellikle bu ideal durumu tam olarak karşılamaz. Ancak, mühendislik uygulamalarında, elastik davranış genellikle istenir çünkü malzemenin orijinal formuna geri dönmesi, yapısal bütünlüğünü koruma açısından önemlidir.

Birim esneklik (veya öz esneklik), bir malzemenin elastik özelliklerini tanımlayan bir terimdir. Bu terim, bir malzemenin deformasyonunun, üzerine uygulanan stresin birim miktarındaki değişimi ifade eder. Matematiksel olarak, birim esneklik genellikle “E” harfi ile gösterilir ve aşağıdaki formülle hesaplanır:

�=Δ�Δ�E=ΔεΔσ​

Burada:

• $E$, birim esneklik (modül) değerini temsil eder.
• $\Delta \sigma$, stresin değişimini ifade eder.
• $\Delta \epsilon$, deformasyonun değişimini ifade eder.

Birim esneklik, bir malzemenin elastik davranışını, üzerine uygulanan kuvvetin birim alan başına ne kadar deformasyona neden olduğunu gösterir. Genellikle gençlik modülü olarak da adlandırılır ve metaller, plastikler, ahşap gibi malzemelerin mekanik özelliklerini değerlendirmek için kullanılır.

Bu değer, malzemenin elastik sınırları içinde nasıl davrandığını anlamak ve malzeme tasarımı, mühendislik hesaplamaları gibi uygulamalarda önemlidir.

Malzeme esnekliği genellikle dört ana türde sınıflandırılır:

1. Elastik Esneklik:
   • Tam Elastik: Malzeme, üzerine uygulanan kuvvetin etkisiyle deformasyona uğrar, ancak kuvvet kaldırıldığında orijinal şekline tam olarak geri döner.
   • Lineer Elastik: Malzeme, elastik sınırları içinde deformasyona uğrar ve bu deformasyon gerilme ile doğrusal bir ilişki gösterir.
2. Plastik Esneklik:
   • Malzeme, belirli bir noktadan sonra deformasyona uğradığında, geri dönüşü olmayan bir şekilde kalıcı deformasyon gösterir. Plastik deformasyon genellikle malzemenin plastik sınırlarını aştığında ortaya çıkar.
3. Viskoelastik Esneklik:
   • Malzeme, hem elastik hem de viskoz (akışkan) özelliklere sahiptir. Bu tür bir esneklik, hem elastik deformasyon hem de zamanla değişen viskoz deformasyonu içerir.
4. Hiperelastik Esneklik:
   • Bu, genellikle büyük deformasyonlara maruz kalan malzemeler için kullanılan bir terimdir. Lineer elastiklik modelinin sınırlarını aşan durumlarda geçerlidir.

Her bir esneklik türü, malzemenin özelliklerine, uygulama alanına ve kullanım koşullarına bağlı olarak farklı avantajlar ve dezavantajlar sunabilir. Mühendislik uygulamalarında, malzeme seçimi ve tasarım süreçlerinde bu esneklik türlerinin dikkate alınması önemlidir.