Telif Hakkı Nedir?

Telif; kişinin her alanda her türde kendi fikri emeğiyle meydana getirdiği ürünler üzerinde oluşan hukuki haklarıdır. Bilim, sanat veya yazın vb. yapıt üreten kişi bu yapı üzerindeki tüm hakları elinde bulundurmaktadır.  Ülkemizdeki telif haklarını Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile güvence altına alınmaktadır.

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamına giren her eser yaratıldıkları andan itibaren doğal bir koruma altına alınır.  Telif hakkının ortaya çıkması için tescil edilmesine gerek yoktur.  Ülkesellik ilkesi geçerli olan Telif hakları, hangi ülkeden talep ediliyorsa o ülkenin koruma mevzuatı altında gerçekleşmektedir.

Telif hakkının sembolü çember içerisindeki C harfidir. Eserin © sembolünü içeriyorsa telif haklarının korunduğu anlamına gelmektedir.

Temel insan haklarından birisi ise Fikri haklarının korunmasıdır. Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda kabul gören 1948 tarihli İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinde geçen ” Herkesin sahibi bulunduğu (yarattığı) her türlü bilim, edebiyat veya sanat eserinden doğan manevi ve maddi yararlarını korunmasını isteme hakkı vardır.” maddesiyle telif hakları koruma altına alınmıştır.

Kişi ürettiği eserin koruma hakkına yaşamı süresince sahiptir. Ölümünden itibaren 70 yıllık süreçte eserin koruma süresi devam etmektedir.

70 yıllık sürenin dolmasıyla eserin üzerindeki mali haklar ortadan kalkmaktadır.  Eserin aleniyetlik kazanmasının üzerinden 70 yılın dolmasıyla birlikte, eser izin alınmaksızın kullanılabilir.  Vefatının ardından 70 yıllık yasal hakkın dolmasıyla eser bir çok yayın evi tarafından telif hakkı ödemesi yapılmadan basılmaktadır.

İlk olarak İsviçre’nin Bern şehrinde 1886’da imzalanan Bern Konvansiyonu antlaşmasına, ülkemiz 1952’de katılmıştır. Bu anlaşma gereğinde Edebi ve Sanat eserlerinin korunması amacını gütmektedir…