Etiket arşivi: Eski kelimeler?

Derc Nedir? 1

Derc Nedir?

Kelime Kökeni: Arapça 

– Gazete yazma

– Arasına sokma, sıkıştırma

– Bir araya getirme, biriktirip toplama

Cümle içinde kullanımı: “Yazdığı şiirleri ve makaleleri derc ederek bir dergide yayınlanmaya çalışıyor. “

Neffah Nedir? 2

Neffah Nedir?

Kelime Kökeni: Arapça 

– İyilik yapmayı seven kimse, hayırsever

– Kokusu çok olan, kokulu

Cümle içinde kullanımı: “Rahmetli iyilikle dolu neffah birisiydi, toprağı bol olsun.”

İbtika Nedir? 3

İbtika Nedir?

Kelime Kökeni: Arapça 

– Göz yaşı akıtma, ağlama, ağlamak eylemi

Cümle içinde kullanımı: “Niçin ibtika edersin be küçüğüm, yazık değil mi bu yaşlara?”

 

Tuyur Nedir? 4

Tuyur Nedir?

Kelime Kökeni: Arapça 

– Peşpeşe iade etmek, sırasıyla geri çevirmek

– Kuşlar, omurgalı hayvanlardan geniş bir grup

Cümle içinde kullanımı: “Yaz bitimine yakın göçmen tuyûr sürüleri semayı süsleyecek.”

 

İzafet Kesresi Nedir? 5

İzafet Kesresi Nedir?

Kelime Kökeni: Eski Türkçe

– Osmanlı ve eski Türkçe de Farsça isim ve sıfat tamlamalarında kullanılan dilbilgisi unsuruna izafet kesresi adı verilir. İzafet kesresine göre Farsça tamlamalarda önce tamlanan sonrasında tamlayan gelmektedir.

İzafet’in kelime anlamı yakın etmek, katıştırmak manasına gelirken, iki Farsça ismini birleştirerek tamlamalar izafet kesresi (-i,-ı) ile yapılmaktadır.

Örnek: Hâne-i peder, Dîde-i giryân,  Şu’arâ-yı Osmâniyye

İştirakıyyun Nedir? 7

İştirakıyyun Nedir?

Kelime Kökeni: Arapça

– Sosyalizm yandaşı olan topluluk

– Osmanlı devletinde II. Meşrutiyet sonrasında sosyalizm, komünist ve ortakçılık akımlarının içeren kavram

Cümle içinde kullanımı:” Kurtuluş savaşı sırasında kurulan Halk İştirakiyun Fırkası, Anadolu’nun  birçok yerinde yaptıkları komünist çalışmalarla adından söz ettirmiştir. “

İştiyakname Nedir? 8

İştiyakname Nedir?

Kelime Kökeni: Arapça-iştîyak, Farsça-nâme

– Özlem duygusunu anlatmak için yazılan mektup veya yazı

Cümle içinde kullanımı: “Eskiden aşıklar birbirlerine duydukları hasreti iştiyak-name yazarak birbirlerine kelimeler aracılığıyla yakınlaşırdı.

İtabname Nedir? 9

İtabname Nedir?

Kelime Kökeni: Arapça- itâb, Farsça-nâme

– Bir kişiyi kınama, azarlama ve paylama amacıyla kaleme alınan mektup veya eser

Cümle içinde kullanımı:“Namık Kemal’in eseri olan Tahrib-i Harabat, Ziya Paşa’nın Harabat adlı eserine yönelik itabname özelliği taşımaktadır. ”

 

İşret-name Nedir? 10

İşret-name Nedir?

Kelime Kökeni: Arapça-işret, Farsça-nâme

– Üzüm ve meyvelerden yapılan şarapların, içkilerin özelliklerinin bulunduğu eserler

Cümle içinde kullanımı: “Edebiyatımızda yer alan sakinamelerin özellikleri İşret-namelerle benzerlik gösteren eserlerdir. “