“Pizza Kulesi” ifadesi, genellikle “Leaning Tower of Pisa” olarak bilinen ve İtalya’nın Pisa şehrinde bulunan bir yapıyı ifade eder. Leaning Tower of Pisa, 12. ve 14. yüzyıllar arasında inşa edilmiş bir çan kulesidir. Ancak, bu yapı genellikle tam anlamıyla bir pizza kulesi değildir; adı daha çok eğik duruşu nedeniyle verilmiştir.
Pisa Kulesi, mimari hatası nedeniyle yavaşça eğilmeye başlamış ve zaman içinde ünlü bir turistik cazibe haline gelmiştir. İtalyan mimarlar Bonanno Pisano, Gherardo di Gherardo ve Giovanni di Simone tarafından inşa edilmiştir. Pisa Kulesi, Pisa’nın katedral kompleksi olan Piazza dei Miracoli’de bulunur ve Ortaçağ’dan kalma önemli bir mimari eser olarak kabul edilir.
Pisa Kulesi neden Yamuk?
Pisa Kulesi’nin yamuk durması, inşa edilirken yapılan bir mimari hatadan kaynaklanmaktadır. Kule, zeminin yumuşak ve sıkıştırılmamış topraklar üzerine inşa edildiği için, zeminin taşıma kapasitesi sınırlıydı. Kule inşa edildiği sırada, temeldeki zeminin bir tarafında toprak daha yumuşak olduğu için kule, ağırlığının etkisiyle eğilmeye başladı.
Kule, inşaatı sırasında 1173-1372 yılları arasında birkaç aşamada yapılmıştır. İnşaat, mola verildiğinde bile kule eğik durmaya devam etmiştir. Mimarlar, kuleyi dik tutmaya çalışmak için sonraki katlarda duvarlara eğim vermeye çalışsalar da, bu çabalar eğik duruşu durdurmak yerine daha da belirgin hale getirmiştir.
Yıllar içinde birçok restorasyon ve güçlendirme çalışması yapılmıştır. 2008’de tamamlanan önemli bir restorasyon projesi, kuleyi daha güvenli hale getirmek ve eğilmeyi bir ölçüde azaltmak için tasarlanmıştır. Ancak, Pisa Kulesi’nin eğik duruşu hâlâ devam etmektedir ve bu durum, Pisa Kulesi’ni dünya çapında ünlü bir turistik cazibe merkezi haline getirmiştir.
Pisa Kulesi neden Yıkılmıyor?
Pisa Kulesi’nin eğik duruşuna rağmen yıkılmamasının ana nedeni, yapılan mükemmel mühendislik ve mimari çalışmalardır. İnşa edilirken ortaya çıkan hata, kuleyi yatay eksende eğik hale getirse de, yapı, dayanıklılık ve dengeyi sağlamak için tasarlanmıştır.
İlk olarak, kule, temeldeki zeminin sıkıştırılmamış ve yumuşak olması nedeniyle eğilmeye başladı. Ancak kule, ağırlık merkezini koruyarak ve eğilmenin etkilerini dengeleyerek bu durumu tolere edebilecek şekilde inşa edilmiştir.
Ayrıca, Pisa Kulesi’nin inşa edildiği sırada kullanılan malzeme ve yapı tekniği, yapıya dayanıklılık sağlamıştır. Kule, tuğla ve beyaz mermerden yapılmıştır. Ayrıca, kuleyi dik tutmaya yönelik bir dizi güçlendirme çabası ve restore edilme çalışması gerçekleştirilmiştir.
Son yıllarda, 1990’lı yıllarda yapılan bir dizi mühendislik çalışması ve restorasyon, kuleyi daha fazla eğilmekten korumak ve ziyaretçilere güvenli bir şekilde erişim sağlamak amacıyla yapılmıştır. Bu çalışmalar, Pisa Kulesi’nin dayanıklılığını artırmak ve eğilmeyi kontrol altında tutmak için başarılı olmuştur.
Sonuç olarak, Pisa Kulesi’nin yıkılmamasının ana nedeni, yapılan mükemmel mühendislik ve restore çalışmaları sayesinde sağlanan dayanıklılıktır.
