İngilizce’de past participle (geçmiş zaman ortacı) oluşturmak için düzensiz ve düzenli fiil kuralları bulunmaktadır. İşte her iki türde de past participle oluşturmanın genel kuralları:
- Düzensiz Fiiller: Düzensiz fiillerin past participle (3. hali), genellikle düzensiz bir şekilde değişir. Örnekler:
- Go (gitmek) – Went – Gone
- Eat (yemek) – Ate – Eaten
- See (görmek) – Saw – Seen
- Düzenli Fiiller: Düzenli fiillerin past participle hali, genellikle “-ed” ile oluşturulur. Örnekler:
- Work (çalışmak) – Worked
- Play (oynamak) – Played
- Walk (yürümek) – Walked
Bazı düzensiz fiillerin past participle halleri ise düzensizdir ve bunları öğrenmek, sık sık kullanılan İngilizce fiillerle aşina olmak önemlidir. Çoğu dilbilgisi kaynağı veya sözlük, düzensiz fiillerin past participle formlarını içerir.
İşte bazı örnekler:
- Düzensiz Fiiller:
- Break (kırmak) – Broke – Broken
- Drive (sürmek) – Drove – Driven
- Choose (seçmek) – Chose – Chosen
- Düzenli Fiiller:
- Work (çalışmak) – Worked
- Play (oynamak) – Played
- Call (aramak) – Called
Ancak, unutmayın ki İngilizce dilinde bazı fiiller hem düzensiz hem de düzenli olarak kullanılabilir. Örneğin, “learn” fiili düzenli bir fiil olarak “learned” veya düzensiz olarak “learnt” şeklinde kullanılabilir.
Past participle nerede kullanılır?
Past participle, İngilizce dilbilgisinde birçok farklı bağlamda kullanılır. İşte bazı yaygın kullanım alanları:
- Perfect Tense (Tam Zaman): Past participle, İngilizce’deki perfect zamanları oluşturmak için kullanılır. Örneğin:
- Present Perfect Tense: I have worked. (Ben çalıştım.)
- Past Perfect Tense: I had worked. (Ben çalışmıştım.)
- Passive Voice (Edilgen Çatı): Past participle, edilgen çatıda (passive voice) kullanılır. Örneğin:
- Active Voice: The cat chased the mouse. (Kedi fareyi kovaladı.)
- Passive Voice: The mouse was chased by the cat. (Fare kedi tarafından kovalandı.)
- Perfect Modals (Mükemmel Kipler): Past participle, mükemmel kiplerle birlikte kullanılabilir. Örneğin:
- She should have finished her homework. (O, ödevini bitirmiş olmalı.)
- They might have forgotten the meeting. (Onlar, toplantıyı unutmuş olabilirler.)
- Adjective Use (Sıfat Kullanımı): Past participle bazen sıfat olarak kullanılır ve bir ismi niteler. Örneğin:
- The broken window needs to be repaired. (Kırık pencere tamir edilmelidir.)
- Reduced Relative Clauses (Azaltılmış İlişkisel Cümleler): Past participle, azaltılmış sıfat cümlelerinde kullanılabilir. Örneğin:
- The book written by Mark Twain is a classic. (Mark Twain tarafından yazılmış kitap bir klasiktir.)
- Some Verb Forms: Past participle, bazı yardımcı fiil formlarında kullanılır, özellikle de “be” yardımcı fiiliyle birlikte. Örneğin:
- She is excited. (O heyecanlıdır.)
- They are interested in the project. (Onlar projede ilgili.)
Bu örnekler, past participle’ın genel kullanım alanlarını göstermektedir. İngilizce dilinde bu kavramın birçok başka kullanımı da bulunabilir, ancak bu örnekler sıkça karşılaşılan durumları yansıtmaktadır.
Past participle hangi zaman?
Past participle, aslında geçmiş zamanla doğrudan ilişkilendirilmez. İngilizce’de past participle, genellikle zamanın geçmişle ilgili olduğu durumlarda kullanılır, ancak bu sadece geçmiş zamanla sınırlı değildir. Past participle, bir dizi zaman ve durumda kullanılabilir. İşte bazı örnekler:
- Present Perfect Tense: Present perfect zamanında past participle kullanılır.
- I have eaten lunch. (Öğle yemeğimi yedim.)
- Past Perfect Tense: Past perfect zamanında da past participle kullanılır.
- She had finished her work before I arrived. (Ben gelmeden önce işini bitirmişti.)
- Passive Voice (Edilgen Çatı): Edilgen çatıda (passive voice) past participle kullanılır.
- The letter was written by John. (Mektup John tarafından yazıldı.)
- Perfect Modals: Mükemmel kiplerle birlikte past participle kullanılır.
- They should have studied for the exam. (Sınav için çalışmış olmalılar.)
- Adjective Use (Sıfat Kullanımı): Past participle, sıfat olarak kullanılarak bir ismi niteler.
- The broken vase is on the table. (Kırık vazo masanın üstünde.)
- Reduced Relative Clauses: Azaltılmış sıfat cümlelerinde past participle kullanılır.
- The girl sitting there is my sister. (Orada oturan kız benim kız kardeşimdir.)
Bu örnekler, past participle’ın farklı zamanlarda ve bağlamlarda kullanılabileceğini göstermektedir. Dolayısıyla, past participle zaman açısından sınırlı değildir ve farklı dilbilgisi yapılarında kullanılabilir.
