Parantez içi, bir yazıda ek bilgi veya açıklama eklemek, belirli ifadeleri vurgulamak veya belirli bir konuya dikkat çekmek için kullanılabilir. Türkçe’de genellikle “(” ve “)” işaretleri ile gösterilir. İşte parantez içi kullanımına örnekler:
- Ek Bilgi Ekleme:
- Otel rezervasyonu yaparken isminizi (tamamı büyük harflerle) yazmayı unutmayın.
- Açıklama Eklemek:
- Romanı okurken karakterlerin duygusal durumlarına dikkat etmek önemlidir (özellikle ana karakterin içsel monologları).
- Düzeltiler ve Açıklamalar:
- Örnek: “İstanbul’un nüfusu 15 milyon (2021 verilerine göre) kişiyi aşmış durumda.”
- Vurgu Yapma:
- Proje planını dikkatlice inceledik (özellikle bütçe bölümü).
Parantez içi kullanımında önemli olan, ana cümleden bağımsız ek bilgi vermek veya belirli bir konuya vurgu yapmak amacıyla kullanmaktır. Ancak, aşırı kullanımından kaçınılmalı ve parantez içi ifadelerin metni karmaşık hale getirebileceği unutulmamalıdır.
Parantez nasıl kullanılır örnek?
Tabii ki, işte parantez içi kullanımına örnekler:
- Ek Bilgi Ekleme:
- “Geceyi (geceleyin olduğu gibi) gündüzden ayırmak için saat kullanırız.”
- Açıklama Eklemek:
- “Hava sıcaklığı aniden düştü (-5 dereceye kadar), bu nedenle kalın giysiler giyin.”
- Düzeltiler ve Açıklamalar:
- “Konser, 25 Mart Cumartesi günü (değiştirilmiş tarih) gerçekleşecek.”
- Vurgu Yapma:
- “Yolda yürürken dikkatli olmalısın (özellikle trafik ışıklarına yaklaştığında).”
- Matematiksel İfadeler:
- “Toplam harcama 200 TL idi (100 TL alışveriş + 50 TL yemek + 50 TL ulaşım).”
Unutmayın ki parantez içindeki ifade, ana cümlenin anlamını tamamlamalıdır ve parantez içi olmadan da cümle anlaşılır olmalıdır. Parantez içi ifadeler, metni zenginleştirmek, açıklamalar eklemek veya belirli bir konuya vurgu yapmak için kullanılmalıdır, ancak aşırı kullanılmamalıdır.
Parantez içi büyük harfle başlar mı?
Parantez içindeki ifadenin büyük harfle başlaması veya küçük harfle başlaması dil ve yazım kurallarına bağlı olarak değişebilir. Genel olarak, parantez içindeki ifade, bağlamına bağlı olarak büyük veya küçük harfle başlayabilir. İşte bazı örnekler:
- Büyük Harfle Başlama:
- “Cuma günü (CUMA) toplantı yapılacak.”
- Küçük Harfle Başlama:
- “Üniversite mezunu olmak (üniversite mezunu olmak) önemlidir.”
Yazım kuralları, parantez içindeki ifadenin nasıl yazılacağını belirlemez. Daha çok, metnin bütünlüğü ve anlamı için tercihlere bağlı olarak kullanılır. Ancak, teknik terimler, isimler veya özel kısaltmalar genellikle büyük harfle başlar.
Yine de, kullanılan yazım kılavuzlarına, kurumun belirlediği kılavuzlara veya yazım tercihlerine göre değişebileceğini unutmamanız önemlidir. Bir kurumun veya yayının belirlediği belirli bir yazım kılavuzuna uymak her zaman doğru bir yaklaşım olacaktır.