Orta Asyada kurulan ilk Türk devletleri hangi devletlerle ilişki kurmuştur?
Orta Asya’da kurulan ilk Türk devletleri, bölgedeki diğer devletlerle çeşitli ilişkiler kurmuştur. İşte bu devletlerden bazıları ve ilişkileri:
- Göktürkler (6. yüzyıl – 8. yüzyıl): Göktürkler, hem Çin ile hem de diğer Orta Asya halklarıyla ilişkiler kurmuşlardır. Çin ile diplomatik ve ticari ilişkiler yürütmüş, özellikle Tang Hanedanı ile çeşitli ittifaklar yapmışlardır. Ayrıca, Batı’da Sasanilerle ve diğer Türk boylarıyla etkileşimde bulunmuşlardır.
- Uygurlar (8. yüzyıl – 9. yüzyıl): Uygurlar, Çin’le ilişkiler kurmuş, Tang Hanedanı ile zaman zaman ittifaklar yapmışlardır. Ayrıca, Tibet ve Sogdianlar gibi diğer Orta Asya halklarıyla da ticaret ve diplomatik ilişkiler yürütmüşlerdir.
- Karakhanlılar (9. yüzyıl – 13. yüzyıl): Karakhanlılar, hem Çin hem de İslam dünyasıyla ilişkiler kurmuşlardır. Özellikle Abbâsî Halifeliği ve diğer İslam devletleriyle ticaret ve kültürel etkileşimlerde bulunmuşlardır. Ayrıca, Selçuklu Devleti ile ilişkileri de olmuştur.
- Hazarlar (7. yüzyıl – 10. yüzyıl): Hazarlar, Bizans İmparatorluğu ve Araplarla ilişkiler kurmuşlardır. Bizans ile ticaret yapmış ve Hazarlar, bazı dönemlerde Bizans İmparatorluğu’nun askeri müttefiki olmuştur. Aynı zamanda, Abbâsîler ile diplomatik ve ticari ilişkiler yürütmüşlerdir.
Bu devletlerin ilişkileri, hem ticaret hem de kültürel etkileşim açısından Orta Asya’nın tarihini şekillendirmiştir.