Nişasta ve un, genellikle birbirine benzer gibi görünen ancak farklı özelliklere sahip iki farklı bileşendir.

1. Kimyasal Yapı:
   • Nişasta: Bitkilerde bulunan bir polisakkarittir. Glukoz moleküllerinin birleşiminden oluşur. Nişasta, genellikle buğday, mısır, patates gibi bitkilerde bulunur.
   • Un: Buğday, mısır, pirinç gibi tahıl tanelerinin öğütülmesiyle elde edilen tozdur. Unun ana bileşeni nişastadır, ancak un içinde protein, lif ve diğer besin maddeleri de bulunabilir.
2. Protein İçeriği:
   • Nişasta: Genellikle düşük protein içeriğine sahiptir.
   • Un: Protein bakımından daha zengindir. Bu özellik, unun hamurun yapısını güçlendirmesine ve pişmiş ürünlerin dokusunu etkilemesine neden olur.
3. Kullanım Alanları:
   • Nişasta: Çoğunlukla yemeklerin kalınlaştırılması, jöle yapımı ve bazı tatlıların yapımında kullanılır.
   • Un: Ekmek, kek, makarna ve çeşitli hamur işleri gibi birçok farklı yiyeceğin yapımında temel bir malzemedir.
4. Tat ve Dokusu:
   • Nişasta: Genellikle nötr bir tat ve daha ince bir dokuya sahiptir.
   • Un: Un, hamur işlerine özgü bir lezzet ve dokuya katkı sağlar.
5. Renk:
   • Nişasta: Genellikle beyazdır.
   • Un: Buğday unu, sarı renkli olabilir; mısır unu sarı veya beyaz olabilir, pirinç unu ise genellikle beyazdır.

Bu özelliklerin yanı sıra, un ve nişasta farklı pişirme özelliklerine de sahiptir. Örneğin, unun gluten içermesi, hamurun elastik ve kabarık olmasına yardımcı olur, bu da ekmek yapımında önemlidir. Nişasta ise genellikle daha hafif ve düzgün bir kıvam oluşturmak için kullanılır.

Nişasta, bitkilerin özellikle kök, yumru veya tohumlarında bulunan bir karbonhidrattır. Temel olarak, nişastanın elde edilmesi süreci bitkilerin işlenmesini içerir. İşte bu sürecin genel adımları:

1. Bitki Seçimi:
   • Nişasta elde etmek için kullanılacak bitki seçilir. Buğday, mısır, patates, tapioka gibi bitkiler genellikle nişasta kaynağı olarak kullanılır.
2. Hasat:
   • Bitkiler uygun zamanda hasat edilir. Hasat, bitkinin nişasta içeriğinin en yüksek olduğu dönemde gerçekleştirilir.
3. Yıkama:
   • Hasat edilen bitkiler yıkanarak toprak, taş ve diğer yabancı maddelerden arındırılır.
4. Öğütme:
   • Bitkiler öğütülerek, içerdikleri nişasta tanecikleri serbest bırakılır. Bu öğütme işlemi, genellikle su kullanılarak yapılır.
5. Ayırma:
   • Öğütülmüş karışım, su ile karıştırılır ve bir süzgeç yardımıyla nişasta içeren sıvı ayrılır. Bu sıvı genellikle nişasta, su ve diğer bitkisel malzemeleri içerir.
6. Çöktürme:
   • Nişasta içeren sıvı, dinlenmeye bırakılarak nişasta çöker ve su yüzeyine çıkar. Bu işlemde nişasta granülleri bir araya gelir.
7. Kurulama:
   • Elde edilen nişasta, genellikle kurutularak suyunu kaybeder. Bu kurulama işlemi, nişastanın depolanabilir ve daha uzun süre saklanabilir hale gelmesini sağlar.
8. Öğütme (Opsiyonel):
   • Kurutulmuş nişasta öğütülerek daha ince bir toz haline getirilebilir. Bu, nişastanın kullanımına ve özelliklerine bağlı olarak yapılır.

Elde edilen nişasta, endüstriyel veya ev kullanımı için çeşitli ürünlerde kullanılabilir. Her bitki türü, nişastanın kimyasal bileşiminde ve kullanım özelliklerinde farklılıklar gösterir. Örneğin, buğday nişastası genellikle ekmek yapımında kullanılırken, patates nişastası genellikle kalınlaştırıcı ajan olarak kullanılır.