Kıtaların hareketi, levha tektoniği teorisine dayanmaktadır. Bu teoriye göre, Dünya’nın dış kabuğu parçalı bir yapıya sahiptir ve bu parçalar, litosfer adı verilen kırılgan bir katmanda yer alan büyük levhalardan oluşur. Bu levhalar, astenosfer adı verilen daha plastik ve akışkan bir katman üzerinde yüzerler. Kıtaların hareketi, bu levhaların birbirlerine göre olan konumlarındaki değişikliklerden kaynaklanır. İşte kıtaların hareketini destekleyen bazı kanıtlar:

1. Jeolojik Uyum: Kıtaların sınırlarındaki jeolojik yapılar ve kaya katmanları, komşu kıtalardan türetilmiş gibi görünmektedir. Örneğin, Güney Amerika ile Afrika’nın kıyı hatları ve jeolojik oluşumları birbirine oldukça benzerdir.
2. Fosil Kanıtları: Aynı fosil türlerinin farklı kıtalarda bulunması, bu kıtaların geçmişte bir arada olduğunu ve sonra ayrıldığını gösterir. Mesela, aynı dinozor fosillerinin Güney Amerika ve Afrika’da bulunması levha tektoniği teorisini destekler.
3. Dağ Zincirleri: Dağ zincirleri genellikle kıta çarpışmalarının veya levhaların birbirine girmesinin bir sonucudur. Himalayalar gibi bazı büyük dağ sistemleri, Hindistan ve Asya levhalarının çarpışması sonucu ortaya çıkmıştır.
4. Topografik Uyum: Kıtaların kıyı hatları, birbirlerine tam uyum sağlayacak şekilde yerleştirilebilir. Bu, kıtaların bir arada olduğunu ve sonra ayrıldığını düşündüren bir kanıttır.
5. Sismik Aktivite: Kıta sınırlarındaki depremler ve volkanik aktiviteler, levhalar arasındaki gerilimlerin ve etkileşimlerin bir sonucudur. Bu da levha tektoniği teorisini destekler.
6. Deniz Tabanı Yayılımı: Deniz ortamında, okyanus tabanının ortasında yeni kabuk oluşurken, bu yeni oluşan kabuklar deniz ortasında yer alan sırt sistemlerinde yayılmaktadır. Bu süreç, kıtaların birbirinden uzaklaştığını gösterir.

Bu kanıtlar, kıtaların zaman içinde hareket ettiği ve levhalar arasındaki etkileşimlerin Dünya’nın yüzeyinin evrimine yol açtığı levha tektoniği teorisini destekler.

Kıtaların birbirinden ayrılmasına dair ana kanıtlar, levha tektoniği teorisine dayanmaktadır. Levha tektoniği, Dünya’nın dış kabuğundaki litosfer levhalarının birbirlerine göre olan hareketlerini açıklar. Kıtaların ayrılması ile ilgili bazı önemli kanıtlar şunlardır:

1. Deniz Tabanı Yayılımı: Okyanus tabanındaki orta-Atlantik sırtı gibi deniz ortasında yer alan sırt sistemlerinde, yeni deniz kabuğu oluşur ve bu sırt boyunca yayılır. Bu oluşum, kıtaların birbirinden uzaklaştığını ve yeni okyanus kabuğu oluştuğunu gösterir.
2. Paleomanyetizma: Deniz tabanı yayılımı sırasında magmanın soğuması, kayaçların içindeki manyetik alanın kaydedilmesine neden olur. Okyanus tabanındaki kayaçlarda görülen paleomanyetik özellikler, deniz tabanının yayıldığını ve kıtaların ayrıldığını gösterir.
3. Sismik Aktivite: Kıtaların ayrılması sırasında levhalar arasında gerilimler oluşur ve bu gerilimler, depremler ve volkanik aktiviteyle sonuçlanabilir. Özellikle okyanus tabanının yayılma bölgelerinde sıkça depremler meydana gelir.
4. Deniz Sedimentleri: Okyanus tabanındaki deniz sedimanları, kıtaların ayrılması ve yeni deniz tabanının oluşumu sürecini kaydedebilir. Bu sedimanlar, levhaların uzaklaşma yönünde hareket ettiğini ve yeni okyanus kabuğunun oluştuğunu gösterir.
5. Jeolojik Uyum: Kıtaların karşı karşıya geldikleri yerlerde, jeolojik yapılar ve kaya katmanları birbirine uyar. Ancak kıtaların ayrılma bölgelerinde bu uyum ortadan kalkar ve kıtaların birbirinden uzaklaştığı gözlemlenir.
6. Kıtasal Drift: Alfred Wegener’in ortaya attığı kıtasal drift teorisi, kıtaların birbirinden uzaklaştığını ve farklı kıtaların tarihsel olarak bir arada bulunduğunu öne sürer. Wegener, jeolojik, paleontolojik ve iklimsel kanıtları kullanarak bu teorisini oluşturmuştur.

Bu kanıtlar, kıtaların birbirinden uzaklaştığını ve levhalar arasındaki etkileşimlerin Dünya’nın yüzeyini şekillendirdiğini gösteren önemli delillerdir.