“Kat irtifakı”, Türkiye’de bir taşınmazın (genellikle bir arsanın) belli bir yapı projesi doğrultusunda bölünmesiyle oluşan bağımsız bölümlerin henüz tamamlanmamış durumdayken arsa sahibi veya müteahhit tarafından oluşturulan geçici bir haktır. Kat irtifakı, binanın veya bağımsız bölümlerin tamamlanma aşamasını gösterir. Yani, üzerinde bir inşaatın devam ettiği bir taşınmazda bağımsız bölümlerin sınırları ve payları belirlenmiştir, fakat bu bölümler henüz yaşanabilir ya da kullanılır durumda değildir.
Kat irtifakı tapusu, bir taşınmazın bölünmüş olduğunu ve bağımsız bölümlerin oluştuğunu gösterir, ancak bu bağımsız bölümlerin kullanım amacıyla ilgili herhangi bir hak ya da yetki sağlamaz. Bu nedenle kat irtifakı tapusu, geleneksel anlamda bir mülkiyet belgesi değildir ve tam anlamıyla bir “tapu” yerine geçmez.
Ancak, inşaatın tamamlanmasının ardından, bağımsız bölümler üzerinde tam mülkiyet hakkını gösteren bir belge olan “kat mülkiyeti” tapusuna dönüştürülebilir. Kat mülkiyeti tapusu, bir bağımsız bölümün tam anlamıyla mülkiyetini belgeler ve geleneksel tapular gibi tam mülkiyet haklarına sahiptir.
Sonuç olarak, kat irtifakı tapusu tam anlamıyla bir mülkiyet belgesi değildir ve geleneksel bir tapu yerine geçmez. Ancak, inşaatın tamamlanması ve gerekli yasal işlemlerin yapılmasının ardından kat mülkiyeti tapusuna dönüştürülebilir. Eğer bir taşınmazla ilgili olarak kat irtifakı tapusu alınıyorsa, bu taşınmazın yasal durumu, inşaatın tamamlanma süreci ve kat mülkiyeti tapusuna dönüşümü konusunda dikkatli olmak ve gerektiğinde uzman bir hukukçuyla danışmak önemlidir.