Kasideler, genellikle içeriklerine ve temasına göre farklı kategorilere ayrılabilirler. İslam edebiyatında kaside türü, genellikle şu temalar etrafında şekillenir:
- Hamaset Kasideleri: Bu kasideler, genellikle kahramanlık, savaş ve zafer gibi konuları işler. Şair, kendi veya başka birinin kahramanlıklarını övme amacı güder.
- Mefâ’îlü’l-Kâs: Bu kasideler, genellikle bir kişiyi veya bir gruptan kişileri över. Şair, bu kişilerin değerini, erdemlerini, güzelliklerini dile getirir.
- Hicviye Kasideleri: Bu kasideler, toplumsal eleştiri veya hiciv içerir. Şair, toplumdaki haksızlıkları, yanlışları veya tutarsızlıkları dile getirir.
- Kâbî Kasideleri: Bu kasideler, genellikle aşk ve sevgi temalarını işler. Şair, sevdiği kişiyi ya da aşkı dile getirir.
- Mürsel Kasideler: Bu kasidelerde ise konu sınırlı olmaz ve şairin hayal gücüne, duygularına dayanır. Genellikle manzum bir mektup, öğüt veya düşünce aktarımı şeklinde olabilirler.
Bu sınıflandırma kesin olmamakla birlikte, genel olarak kaside türünde bulunan yaygın temalardır. Her kasidenin farklı alt türleri ve temaları olabilir, bu yüzden kesin bir sınıflandırma yapmak her zaman mümkün değildir.
