İstinaf mahkemeleri, bir ülkenin yargı sistemine göre farklılık gösterebilir, bu nedenle bu tür mahkemelerin kararları da farklılık gösterebilir. İstinaf mahkemeleri, temyiz edilen bir davanın ilk derece mahkemesi tarafından verilen kararını incelemek ve hukuka uygunluğunu değerlendirmek amacıyla kurulur. İşte istinaf mahkemelerinin genellikle aldığı kararlar hakkında bazı bilgiler:
- Kararı Onama: İstinaf mahkemeleri, ilk derece mahkemesinin kararını uygun bulabilir ve bu kararı onaylayabilir. Bu durumda, temyiz eden tarafın talebi reddedilir ve ilk derece mahkemesinin kararı kesinleşir.
- Kararı İptal: İstinaf mahkemeleri, ilk derece mahkemesinin kararını hukuka aykırı bulabilir ve bu kararı iptal edebilir. Bu durumda, dava yeniden değerlendirilmek üzere ilk derece mahkemesine geri gönderilir.
- Kararı Kısmen İptal ve Değiştirme: İstinaf mahkemeleri, ilk derece mahkemesinin kararını kısmen hukuka aykırı bulabilir ve sadece belli kısımlarını iptal edip değiştirebilir.
- Yeniden Değerlendirme İçin Geri Gönderme: İstinaf mahkemeleri, davanın daha fazla delil toplanması veya hukuki sorunların daha ayrıntılı bir şekilde ele alınması gerektiğini düşünüyorsa, dava dosyasını ilk derece mahkemesine geri gönderebilir.
İstinaf mahkemelerinin aldığı kararlar, hukuki prosedürlere ve delillerin değerlendirilmesine dayanır. Her ülkenin yargı sistemi farklıdır, bu nedenle istinaf mahkemelerinin nasıl çalıştığı ve hangi tür kararlar aldığı ülkeye göre değişebilir. Ayrıca, davanın türü (ceza, medeni hukuk, idari hukuk vb.) ve yerel yasal düzenlemeler de kararları etkileyebilir. Bu nedenle, istinaf mahkemelerinin genellikle ne tür kararlar aldığına dair kesin bir kural olmadığını unutmamız önemlidir.
Istinaf mahkemesi Kararı bozarsa ne olur ?
İstinaf mahkemesi bir davayı bozarsa, bu durum, genellikle ilk derece mahkemesinin verdiği kararın hukuka aykırı veya eksik olduğunu belirtir ve bu kararı iptal eder. İstinaf mahkemesinin bir kararı bozması sonucunda ortaya çıkabilecek durumlar ve olasılıklar şunlar olabilir:
- Yeniden Yargılama: İstinaf mahkemesi, davanın bozulmasına karar verdiğinde, dava genellikle ilk derece mahkemesine geri gönderilir. İlk derece mahkemesi, istinaf mahkemesinin verdiği kararı uygular ve davanın yeniden değerlendirilmesini sağlar. Bu yeniden yargılama sırasında, yeni deliller sunulabilir ve hukuki konular daha ayrıntılı bir şekilde ele alınabilir.
- İstinaf Mahkemesinin Talimatıyla Karar Düzeltme: İstinaf mahkemesi, ilk derece mahkemesine belirli bir talimat veya yönlendirme de verebilir. Bu talimatlar, hukuki hataları düzeltmeyi veya belirli bir yolu izlemeyi içerebilir. İlk derece mahkemesi, istinaf mahkemesinin talimatlarını uygulayarak yeni bir karar verebilir.
- Hükümete Karşı Yürütme: İstinaf mahkemesi, idari bir davayı bozarsa ve idari organın işlem veya kararını hukuka aykırı bulursa, bu durumda idari organın kararını iptal edebilir ve hükümetin işlem veya kararını yürütmesini durdurabilir.
- Taraflar Arasında Uyuşmazlık: İstinaf mahkemesinin bir kararı bozması, davaya taraf olan taraflar arasında yeni bir hukuki uyuşmazlık veya anlaşmazlık doğurabilir. Taraflar, yeniden yargılama sırasında savunma ve taleplerini yeniden sunarlar.
Sonuç olarak, istinaf mahkemesinin bir kararı bozması, davada yeni bir aşama başlatabilir ve davanın yeniden değerlendirilmesini veya düzeltilmesini gerektirebilir. Bozma kararı, hukuki adaletin sağlanması ve hukuka uygunluğun korunması amacıyla kullanılan bir yargısal araçtır.
Istinaf mahkemesi genelde hangi davalara bakar ?
İstinaf mahkemeleri, bir ülkenin yargı sistemi ve yasal düzenlemelerine bağlı olarak farklı türdeki davalara bakabilir. İstinaf mahkemelerinin yargı yetkileri ve yetki alanları, ülkenin hukuk sistemine göre değişebilir. Ancak genellikle aşağıdaki türdeki davalara bakma görevi taşırlar:
- Medeni Hukuk Davaları: İstinaf mahkemeleri, boşanma, miras, mülkiyet ihtilafları, sözleşme ihlalleri ve diğer medeni hukuk davalarını inceleyebilirler.
- Ceza Davaları: Ceza hukuku kapsamındaki davaların temyizini değerlendirebilirler. Örneğin, mahkumiyet kararları, ceza miktarları veya ceza türleri ile ilgili temyiz başvurularını ele alabilirler.
- İdari Davalar: İdari organlar tarafından alınan kararlar veya işlemlerle ilgili davalara bakabilirler. Bu tür davalarda, kamu idarelerinin yaptığı işlemlerin hukuka uygunluğu incelenebilir.
- İş Hukuku Davaları: İşçi ve işveren arasındaki iş hukuku anlaşmazlıkları, işten çıkarmalar, işçi hakları ve işçi sendikaları ile ilgili davaları inceleyebilirler.
- Vergi Davaları: Vergi mahkemelerinin kararlarının temyizi için başvuruları ele alabilirler. Vergi mükellefleri veya vergi idaresi arasındaki vergi uyuşmazlıkları bu kapsama girebilir.
- İnsan Hakları Davaları: İnsan hakları ihlalleri veya hukuka aykırı uygulamalarla ilgili davaları inceleyebilirler. Bu tür davalar, bireylerin temel haklarını korumayı amaçlar.
- Ticaret ve Ticaret Hukuku Davaları: Ticaret sözleşmeleri, ticaret hukuku ihlalleri ve ticaret mahkemelerinin kararlarının temyizi gibi ticaret hukuku konularına bakabilirler.
Her ülkenin yargı sistemi farklıdır ve istinaf mahkemelerinin yetki alanları, yasal düzenlemelere ve mahkemelerin yapısına göre değişebilir. Bu nedenle, bir ülkedeki istinaf mahkemelerinin hangi tür davalara bakabileceği ve hangi yetkilere sahip olduğu, o ülkenin yasalarına ve yargı sistemine bağlı olarak belirlenir. İstinaf mahkemelerinin yetki alanı ve görevleri hakkında daha fazla bilgi almak için ilgili ülkenin yasal düzenlemelerine başvurmak önemlidir.