Güneş, Dünya’nın etrafında dönerken eliptik bir yörünge izler. Bu nedenle, Dünya Güneş’e olan mesafesi yıl boyunca değişkenlik gösterir. Güneş’e olan en yakın nokta perihelion olarak adlandırılır ve yaklaşık olarak 3 Ocak’ta gerçekleşir. Güneş’e olan en uzak nokta ise aphelion olarak adlandırılır ve yaklaşık olarak 4 Temmuz’da gerçekleşir.
Yani, Dünya yaz aylarında perihelion noktasına daha yakın olduğu için bu dönemde Güneş’e daha yakındır. Kış aylarında ise aphelion noktasına daha yakın olduğu için Güneş’e daha uzaktır. Ancak bu mesafe farkı, Dünya’nın yüzey sıcaklıklarına mevsimsel değişiklikler getirse de, mevsimlerin asıl nedeni Dünya’nın eksen eğikliği ve yörünge eğikliği gibi faktörlerdir.
Dünyanın güneşe en yakın olduğu zaman hangi mevsim yaşanır?
Dünya, Güneş’e en yakın noktaya, yani perihelion’a yaklaşık olarak 3 Ocak’ta ulaşır. Ancak ilginç bir şekilde, bu tarihte Dünya’nın kuzey yarımküresi kış mevsimindedir. Bu nedenle, Dünya’nın Güneş’e en yakın olduğu zaman, kuzey yarımkürede kış yaşanırken, güney yarımkürede yaz yaşanmaktadır.
Mevsimler, Dünya’nın eksen eğikliği nedeniyle oluşur. Dünya’nın ekseni yıl boyunca sabit bir eğiklikle dönmez, bu nedenle kuzey ve güney yarımküreler Güneş’e farklı açılardan maruz kalır. Bu açılar mevsimlerin oluşmasına neden olur. Örneğin, kuzey yarımküre kışa girdiğinde, güney yarımküre yaz yaşar.
Bu nedenle, Dünya’nın Güneş’e en yakın olduğu zaman (perihelion), kuzey yarımküre kış mevsimine denk gelirken, en uzak olduğu zaman (aphelion), kuzey yarımküre yaz mevsimine denk gelir.
Dünyanın güneşe en yakın olduğu tarih neden soğuk?
Dünya’nın Güneş’e en yakın olduğu tarih olan 3 Ocak (perihelion), kuzey yarımkürenin kış mevsimine denk gelirken, bu taripteki soğuk hava koşulları, Dünya’nın mevsimsel değişimlerinin başka bir faktörüne dayanır: Dünya’nın ekseni üzerindeki eğikliği.
Dünya, kendi ekseni etrafında eğik bir şekilde döner. Bu eğiklik, mevsimlerin oluşmasının ana nedenidir. Kuzey yarımküre kış mevsimine girdiğinde, bu yarımküre Güneş’e daha düşük bir açıyla eğilir ve bu nedenle güneş ışınları daha az ısı ve ışık sağlar. Bu durum, kuzey yarımkürenin kış aylarının daha soğuk olmasına yol açar.
Güneş’e olan mesafe (perihelion veya aphelion) mevsimsel değişikliklere etki eder, ancak bu etki oldukça küçüktür ve genellikle iklimdeki mevsimsel değişimlerin yanında daha az belirgindir. Dünya’nın ekseni üzerindeki eğiklik mevsimlerin ana nedenidir ve bu nedenle kış mevsimi, kuzey yarımkürede Güneş’e daha düşük bir açıyla maruz kaldığı için soğuktur. Güneş’e olan mesafe, bu eğiklik etkisine ikincil bir faktör olarak katkıda bulunur.