Göl, karalar üzerinde bulunan, doğal ya da yapay çukur alanlarda biriken durgun su kütlesidir. Göller akarsular, yer altı suları, yağmur suları veya buzulların erimesiyle beslenir. Göllerin oluşumları ve özellikleri farklı olabilir. İşte göllerin bazı temel özellikleri:
Göllerin Genel Özellikleri:
- Su Kaynağına Göre Göller:
- Tatlı su gölleri: Çevresindeki akarsular, yer altı suları veya yağmurlarla beslenen göllerdir. Genellikle bu göllerin suyu içilebilir kalitededir.
- Tuzlu su gölleri: Su kaybı buharlaşma yoluyla fazla olduğunda tuz birikir ve göl tuzlu hale gelir (örneğin, Tuz Gölü).
- Oluşumlarına Göre Göl Türleri:
- Tektonik göller: Yer kabuğundaki çatlaklar ve çöküntüler sonucu oluşan göllerdir (örneğin, Van Gölü).
- Buzul gölleri: Buzulların aşındırmasıyla oluşan çanaklarda biriken sulardır.
- Volkanik göller: Volkanik faaliyetler sonucu oluşan kraterlerde biriken sulardan meydana gelir.
- Karstik göller: Kireçtaşı ve jips gibi eriyebilen kayaçların çözünmesi sonucu oluşan çanaklarda meydana gelir.
- Set gölleri: Akarsuların önünün toprak kayması, volkanik lavlar veya buzullar tarafından kapanması sonucu oluşur.
- Büyüklük ve Derinlik:
- Göller boyut ve derinlik açısından oldukça farklılık gösterebilir. Bazıları geniş ve sığ olabilirken bazıları küçük fakat çok derin olabilir.
- Beslenme ve Boşalma:
- Göllerin suyu genellikle akarsulardan, yer altı sularından, yağışlardan ya da buzul erimelerinden gelir. Sularını gölün tabanından veya yüzeyindeki akarsular aracılığıyla boşaltabilirler. Eğer su boşaltma imkanı yoksa bu göller “kapalı havza” olarak adlandırılır.
- Ekosistem:
- Göller birçok bitki ve hayvan türüne ev sahipliği yapar. Su yüzeyindeki ve dibindeki ekosistemler farklı olabilir.
