Dil-zinde Nedir? Kelime Kökeni: Farsça-sıfat – Canlanmış – Heyecanlı – Gönül gözü açılmış – Heyecan veren Cümle içinde kullanımı: “Dil-zinde olan kalbimi lütfen daha fazla zorlamayınız.”
Dil-teşne Nedir? Kelime Kökeni: Farsça-sıfat – Arzulu – Pek istekli – Kalbi istekli – Çok özlemiş – Kalbi susamış Cümle içinde kullanımı: “Maviye hasret düşmüş dil-teşne gönlümü sen avut isterdim.”
Dil-şikeste Nedir? Kelime Kökeni: Farsça-sıfat – İncinmiş – Gönlü kırılmış – Kalbi kırılmış – Gönlü yaralanmış Cümle içinde kullanımı: “Dil-şikeste olanı bir kaç tatlı sözle avutamazsın, bazı kırgınlıkların ne izahı ne de tamiri mümkündür.”
Dilîrâne Nedir? Kelime Kökeni: Farsça-zarf – Mertçesine – Kahramanca – Yiğitçesine – Cesurca Cümle içinde kullanımı: “Dilîrâne savaşmış, ailesini gözünü kırpmadan korumuştur.”
Dil-haste Nedir? Kelime Kökeni: Farsça-sıfat – Hasta gönüllü – Yorgun – Hastalanmış kalp Cümle içinde kullanımı: “Bilmez misin dil-haste içten çürüye çürüye adamı yok eder.”
Dil-güşte Nedir? Kelime Kökeni: Farsça-sıfat – Yüreği ölgün – İçi geçmiş – Gönlü karartan Cümle içinde kullanımı: “Onun ölümü demek benim dil-güşte olmama sebeptir.”
Dil-dâde Nedir? Kelime Kökeni: Farsça-sıfat – Aşık – Gönül vermiş – Mübtela – Tulumbacıların aşık ve sevgi nişanesi olarak başlarına bağladıkları mendil – Düşkün – Tutku – Meraklı – Tutkun – Mecnun – Yanmış Cümle içinde kullanımı: “Ey yüreklere nam salan Dil-dâde, sen değil misin bir gonca güle benzeyen!”
Dil-beste Nedir? Kelime Kökeni: Farsça-sıfat – Aşık – Gönlü bağlanmış – Gönül vermiş – Vurgun – Ahbap – Aşırı sevgi ve bağlılık duyan Cümle içinde kullanımı: “Bizim aşka da dil-besteye de hürmetimiz büyüktür”
Dil-berâne Nedir? Kelime K ökeni: Farsça-sıfat – Dilbere – Güzele sevgiliye yakışır – Güzele Cümle içinde kullanımı: “Dil-berâne yürüyüşündeki edayla bizleri can evimizden vurdu bu insafsız kadın.”
Dil-âzürde Nedir? Kelime Kökeni: Farsça-sıfat – İncinmiş – Merhametsiz – Gönlü kırık – Acımasız – Katı yürekli – Kalpsiz – Acıması olmayan Cümle içinde kullanımı: “Dil-âzürde, vicdanı yoksun kimselere Allah düşürmesin.”