“Dualizm” terimi farklı bağlamlarda kullanılabilir, ancak genellikle felsefe ve düşünce sistemleriyle ilişkilendirilir. İşte bu terimin farklı bağlamlarını açıklayan iki temel anlamı:

1. Madde-Düşünce Dualizmi (Substance Dualism): Bu tür dualizm, madde ve düşünce (ruh/zihin) arasında kesin bir ayrım olduğunu savunur. Madde-düşünce dualizminin en ünlü savunucusu 17. yüzyıl filozofu René Descartes’tır. Descartes, düşünce ve madde arasındaki bu ayrımı “cogito, ergo sum” (düşünüyorum, öyleyse varım) ifadesi ile açıklamıştır. Descartes, insanın bedeni ve zihninin farklı varlıklar olduğunu ve zihnin maddenin ötesinde bir şey olduğunu öne sürmüştür.
2. Etik-Din Dualizmi (Ethical-Religious Dualism): Bu tür dualizm, iyilik ve kötülük, iyilik ve kötülük, veya benzeri zıt kavramlar arasında bir ayrım olduğunu savunur. Etik-din dualizmi bazen evrende iyilik ve kötülüğün, Tanrı ve Şeytan gibi iki karşıt güç tarafından temsil edildiği bir inanç sistemine dayanır. Bu tür dualizmi savunan bazı dinler ve inanç sistemleri şunlar olabilir:
   • Zerdüşt inancı: Zerdüşt inancında Ahura Mazda (iyilik ve ışık) ile Angra Mainyu (kötülük ve karanlık) arasındaki bir etik-din dualizmi bulunur.
   • Maniheizm: Maniheizm, iyilik ve kötülük arasındaki bu dualistik mücadeleyi temel alan eski bir din ve felsefe sistemidir.

Dualizmi savunan kişiler ve gruplar, bu ayrımın insan yaşamı, evrenin yapısı veya etik değerler açısından önemli olduğunu düşünürler. Ancak, dualizm fikri, eleştirmenler tarafından eleştirilir ve çeşitli felsefi argümanlarla sorgulanır. Farklı düşünce sistemleri ve inançlar, dualizmin farklı türlerini savunabilir veya reddedebilir.

Dualizm, farklı bağlamlarda farklı şeyleri savunabilen bir terimdir. Genel olarak dualizm, iki temel varlık veya prensip arasında bir ayrım veya ayrılık olduğunu savunan bir felsefi veya ontolojik (varlıkla ilgili) görüşü ifade eder. Dualizmin savunucusu, genellikle bu ayrımın veya ikiliğin önemli olduğunu ve farklı varlık türlerinin veya ilkelere dayandığını iddia eder. İşte dualizmin farklı türlerinin bazı örnekleri:

1. Madde-Düşünce Dualizmi: Bu tür dualizm, madde ve düşünce (zihin) arasında bir ayrım olduğunu savunur. Madde-düşünce dualizmi, düşünce ve bilinç gibi zihinsel olayların fiziksel madde ile aynı değerde olmadığını öne sürer. Örneğin, René Descartes, madde ile düşünce arasında sıkı bir ayrım olduğunu savunmuş ve zihnin maddenin ötesinde bir varlık olduğunu ileri sürmüştür.
2. Etik-Din Dualizmi: Bu tür dualizm, iyilik ve kötülük, iyi ve kötü gibi etik veya dini kavramlar arasında bir ayrım olduğunu savunur. İyilik ve kötülük arasındaki bu dualistik mücadele, bazen tanrısal veya metafizik güçlerle ilişkilendirilir. Örneğin, Zerdüştlük inancında Ahura Mazda (iyilik ve ışık) ile Angra Mainyu (kötülük ve karanlık) arasında bir etik-din dualizmi bulunur.
3. Cinsiyet Dualizmi: Cinsiyet dualizmi, erkeklik ve kadınlık gibi cinsiyetler arasında bir ayrım olduğunu savunur. Bu görüş, toplumların cinsiyetleri sıkı bir şekilde ikiye ayırdığını ve bu iki cinsiyetin farklı roller ve özellikler taşıdığını iddia eder.

Dualizm, çeşitli felsefi, dini ve kültürel bağlamlarda farklı şekillerde ortaya çıkabilir ve savunabilir. Ancak, bu görüşün farklı türleri eleştiriye tabi tutulmuş ve sorgulanmıştır. Özellikle madde-düşünce dualizmi ve cinsiyet dualizmi gibi türler, eleştirmenler tarafından tartışmalı bulunmuş ve alternatif görüşlerle karşı karşıya gelmiştir.

Dualizmi savunanlar genellikle farklı bağlamlarda farklı türlerde dualizmi benimseyen kişiler olabilir. İşte bazı dualizmi savunan veya bu tür görüşleri benimseyen gruplar ve kişiler:

1. Descartes ve Madde-Düşünce Dualizmi: Fransız filozof René Descartes, madde-düşünce dualizmini en ünlü şekilde savunan kişilerden biridir. Descartes, düşünce (zihin) ile madde (beden) arasında kesin bir ayrım olduğunu savunmuş ve bu ayrımı “cogito, ergo sum” (düşünüyorum, öyleyse varım) ifadesiyle öne sürmüştür.
2. Zerdüştler ve Etik-Din Dualizmi: Zerdüşt inancı, iyilik ve kötülük arasındaki bir etik-din dualizmini savunur. Zerdüşt inancına göre Ahura Mazda (iyilik ve ışık) ile Angra Mainyu (kötülük ve karanlık) arasında bir sürekli mücadele vardır.
3. Maniheistler ve Maniheizm: Maniheizm, Mani tarafından kurulan bir din ve felsefe sistemidir. Bu inanç sistemi de iyilik ve kötülük arasındaki dualistik bir mücadeleyi temel alır. Mani, Ahura Mazda ve Angra Mainyu gibi iyi ve kötü güçlerin temsilcisi olarak kabul edilir.
4. Cinsiyet Dualizmini Savunanlar: Cinsiyet dualizmi, erkeklik ve kadınlık gibi cinsiyetler arasında bir ayrımı savunur. Bu görüşü savunanlar, cinsiyetlerin biyolojik ve toplumsal açıdan farklı olduğunu ve bu farklılıkların belirli roller ve özelliklerle ilişkilendirildiğini iddia ederler.

Dualizmin farklı türleri ve savunucuları farklı felsefi, dini veya sosyal bağlamlarda ortaya çıkabilir. Ancak, her tür dualizm eleştiriye tabi tutulmuş ve alternatif görüşlerle karşı karşıya gelmiştir. Dualizmi kabul edenler ve reddedenler arasında geniş bir tartışma ve çeşitlilik bulunmaktadır.

“Düalizm” terimi farklı bağlamlarda kullanılabilir ve bu bağlamlara göre farklı filozoflar veya düşünürler tarafından geliştirilmiş olabilir. İki temel türde düalizm vardır: madde-düşünce dualizmi ve etik-din dualizmi. İşte bu iki ana türün geliştirilmesinde öne çıkan filozoflar:

1. Madde-Düşünce Dualizmi:
   • Madde-düşünce dualizmini en ünlü şekilde geliştiren filozoflardan biri René Descartes’tır. Descartes, 17. yüzyılda yaşamış bir Fransız filozoftur ve düşünce (zihin) ile madde (beden) arasında kesin bir ayrım olduğunu savunmuştur. “Cogito, ergo sum” (Düşünüyorum, öyleyse varım) ifadesiyle bu ayrımı vurgulamıştır. Ona göre, düşünceye sahip olan insanlar, bedenleri dışında bir varlığa sahiptirler ve zihinleri maddenin ötesindedir.
2. Etik-Din Dualizmi:
   • Etik-din dualizmini savunan birçok felsefi ve dini sistem vardır, ancak özellikle Zerdüşt inancı bu tür dualizmi savunur. Zerdüşt inancına göre, iyilik ve kötülük arasında bir etik-din dualizmi bulunur. Ahura Mazda (iyilik ve ışık) ile Angra Mainyu (kötülük ve karanlık) arasında bir sürekli mücadele vardır. Bu inanç sistemi Zerdüşt peygamber tarafından kurulmuş ve geliştirilmiştir.

Dolayısıyla, düalizm anlayışını geliştiren filozoflar arasında en bilineni René Descartes’tır, özellikle madde-düşünce dualizmi bağlamında. Ancak, etik-din dualizmi gibi başka türlerde düalizmi savunan felsefi ve dini sistemlerde de başka düşünürler etkili olmuştur.