Doğu Karadeniz Bölgesi, Türkiye’nin kuzeyinde, Karadeniz’e kıyısı olan bir bölgedir. Bu bölge, dağlık arazisi, ılıman iklimi ve bol yağışlı doğasıyla bilinir. Doğu Karadeniz’de yapılan hayvancılık faaliyetlerini şöyle sıralayabiliriz:
- Sığır Yetiştiriciliği: Doğu Karadeniz’de özellikle yayla bölgelerinde sığır yetiştiriciliği oldukça yaygındır. Yüksek kesimlerde yaz aylarında sığırlar yaylalara çıkarılarak meralarda otlatılır. Bu sayede bölgede doğal beslenen sığırlardan elde edilen süt ve süt ürünleri oldukça kalitelidir.
- Arıcılık: Doğu Karadeniz’in bitki örtüsü zenginliği, arıcılık için elverişli bir ortam sunar. Özellikle orman içlerinde ve yayla bölgelerinde birçok arıcı kovanlarını yerleştirir. Bu bölgelerde elde edilen balın özgün bir aroması bulunmaktadır.
- Kümes Hayvancılığı: Tavuk ve hindi yetiştiriciliği yaygındır. Doğal beslenen tavuklardan elde edilen yumurtalar ve et, bölgenin önemli bir geçim kaynağını oluşturur.
- Koyun ve Keçi Yetiştiriciliği: Bölgenin dağlık ve engebeli yapısı, koyun ve keçi yetiştiriciliği için uygun alanlar sunar. Özellikle koyunların yünleri ve sütünden elde edilen ürünler, bölge ekonomisine katkıda bulunur.
- Alabalık Yetiştiriciliği: Doğu Karadeniz’de, soğuk su kaynaklarından yararlanılarak alabalık yetiştiriciliği yapılmaktadır. Bu balıkların doğal ortamda yetiştirilmesi, et kalitesini artırır.
- At Yetiştiriciliği: Bazı yayla bölgelerinde, özellikle ulaşımın zor olduğu alanlarda at yetiştiriciliği yapılır. Atlar, hem ulaşım aracı olarak hem de tarım işlerinde kullanılır.
Bunların yanı sıra, bölgedeki bazı özel projeler ve teşviklerle farklı hayvancılık faaliyetleri de desteklenmektedir. Ancak genel olarak yukarıda sıraladığım hayvancılık faaliyetleri, Doğu Karadeniz Bölgesi’nin en yaygın hayvancılık türlerindendir.
Doğuda hangi hayvancılık var?
“Doğuda” ifadesiyle genellikle Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’ni kastettiğinizi varsayıyorum. Doğu Anadolu Bölgesi, Türkiye’nin en yüksek ve en soğuk iklimine sahip bölgesidir. Bu coğrafi ve iklimsel şartlar, bölgede yapılan hayvancılık faaliyetlerini etkiler. Doğu Anadolu’da yapılan hayvancılık faaliyetlerini şöyle sıralayabiliriz:
- Koyun Yetiştiriciliği: Bölge, Türkiye’nin koyun yetiştiriciliğinde önemli bir yere sahiptir. Özellikle merinos koyunları popülerdir. Koyunlardan yün, et ve süt ürünleri elde edilir.
- Sığır Yetiştiriciliği: Bölgede et ve süt amaçlı sığır yetiştiriciliği yapılır. Özellikle bazı bölgelerde yerli ırk sığırların yanı sıra, melezlemeyle verimi artırılmış sığırlar da yetiştirilir.
- Keçi Yetiştiriciliği: Dağlık alanlarda keçi yetiştiriciliği yapılır. Keçilerden süt, et ve tiftik (angora) yünü elde edilir.
- Arıcılık: Bölgenin bazı kesimlerinde, özellikle bitki örtüsünün zengin olduğu bölgelerde, arıcılık faaliyetleri gerçekleştirilir.
- Tavuk Yetiştiriciliği: Kümes hayvancılığı da bölgede yapılan bir diğer hayvancılık faaliyetidir. Yerli tavuk ırkları yanı sıra ticari tavuk yetiştiriciliği de yapılmaktadır.
- At ve Eşek Yetiştiriciliği: Bölgede ulaşımın zor olduğu, arazinin engebeli olduğu bölgelerde at ve eşek yetiştiriciliği yapılarak bu hayvanlar yük taşımacılığında kullanılır.
Bölgede yüksek rakımlı alanlardan dolayı hayvancılık genellikle göçer tarzda yapılmaktadır. Özellikle yaz aylarında hayvanlar yaylalara çıkarılırken, kış aylarında daha alçak bölgelere indirilir. Bu göçer hayvancılık, bölgenin sosyo-ekonomik yapısını ve kültürünü de etkilemektedir.
Küçükbaş hayvancılık en çok hangi bölgede?
Türkiye’de küçükbaş hayvancılık (koyun ve keçi yetiştiriciliği) coğrafi koşullara, iklim şartlarına ve bitki örtüsüne bağlı olarak çeşitli bölgelerde yapılır. Ancak küçükbaş hayvancılığın yoğun olarak yapıldığı bölgeler, genellikle meraların ve otlak alanlarının zengin olduğu bölgelerdir.
Doğu Anadolu Bölgesi, Türkiye’de küçükbaş hayvancılığın en yoğun yapıldığı bölgelerin başında gelir. Bölge, geniş mera ve otlak alanları, sert kış koşulları ve yaz aylarının serin geçmesi gibi faktörlerle koyun ve keçi yetiştiriciliği için uygun koşullara sahiptir.
İç Anadolu Bölgesi de Türkiye’de küçükbaş hayvancılığın yoğun olarak yapıldığı bir diğer bölgedir. Özellikle step iklimine sahip bu bölgede, meralar koyun ve keçi yetiştiriciliği için elverişlidir.
Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz bölgelerinde de küçükbaş hayvancılık yapılmaktadır, ancak bu bölgelerdeki yoğunluk, Doğu ve İç Anadolu bölgeleri kadar yüksek değildir.
Son olarak, Türkiye’nin diğer bölgelerinde de (Karadeniz, Marmara ve Ege) küçükbaş hayvancılık yapılmaktadır, ancak bu bölgelerdeki yoğunluk, özellikle Doğu ve İç Anadolu bölgelerine göre daha düşüktür.
Kısacası, Türkiye’de küçükbaş hayvancılık en yoğun olarak Doğu Anadolu ve İç Anadolu bölgelerinde gerçekleştirilir.