Derece Nedir? Kelime Kökeni: Arapça-ad – Yukarı çıkacak basamak – Miktar – Rütbe – Enlem ve boylam ölçüm birimi – Mertebe – Paye – Aşama – Başarı gösterme Cümle içinde kullanımı: “Ne derece haklı çıkacağımı zaman gösterecek bekleyelim görelim.”
Derebeyi Nedir? Kelime Kökeni: Ad – Anadolu’da zaman zaman ortaya çıkan başına buyruk asi takımı – Anadolu’da devlet gücüne karşı koyan topluluk – Zorba – Derebeylik Cümle içinde kullanımı: “Kendisini buranın derebeyi zannediyor galiba havalara bak.”
Dere Nedir? Kelime Kökeni: Farsça-ad – İki dağ arasındaki uzun çukur – Çay – Çukur – Irmak – Küçük akarsu Cümle içinde kullanımı: “Çokta uzakta olmayan bir dere var buralarda, oraya ulaşabilirsek susuzluğumuzu gideririz.”
Derd-nâk Nedir? Kelime Kökeni: Farsça-sıfat – Kaygılı – Acılı – Tasalı – Dertli – Kederli – Mükedder Cümle içinde kullanımı: “Evladını kaybeden baba yüreği ömrü billah derd-nâktır.”
Derd-mend Nedir? Kelime Kökeni: Farsça-sıfat – Tasalı – Kaygılı – Üzüntülü – Dert sahibi – Üzüntüsü olan – Müteessir Cümle içinde kullanımı: “Bu devirde derd-mend olmayan mı kaldı.”
Dertli Nedir? Kelime Kökeni: Sıfat – Dert ve kederi olan – Üzüntülü – Marîz – Alîl – Mahzun – Mağmûm – Mükedder – Müzmin bir illet ve marazı olan – Derdi olan – Sıkıntılı Cümle içinde kullanımı: “Gözlerini kapatma ey dertli çocuk, elbet bir gün senin de yüzün gülecek.”
Dertleşmek Nedir? – Birbirlerine acılarını, dert ve kederlerini söyleyip konuşmak – Rahatlamak için konuşmak, sıkıntıları birbirine anlatmak Cümle içinde kullanımı: “Yanına dertleşmek biraz soluklanmak için gelmiştim ama sende beni duyacak hal kalmamış.”
Derd Etmek Nedir? – Sıkıntı etmek – Üzülmek – Kederlenmek – Bir sorunu üzüntü konusu yapmak Cümle içinde kullanımı: “Derd etme Mevla’m ne eylerse güzel eyler.”
Derd-âşinâ Nedir? Kelime Kökeni: Farsça-sıfat – Keder – Dert – Mihnet görmüş olan – Dert çekmiş kimse – Üzüntü görmüş kimse Cümle içinde kullanımı: “Gönül derd-âşinâ olmuşsa susmak neye yarar?”
Derdâ Nedir? Kelime Kökeni: Farsça-ünlem – Vah vah – Yazık – Yardım eden – İyilik seven – Günah – Kınama anlatan bir söz Cümle içinde kullanımı: “Rezillik üstüne rezillik varken boşuna derdâ çekmek zorunda kaldın.”