Uyurgezerlik (somnambülizm), bir kişinin uykuda iken fiziksel olarak aktif olmasını ve genellikle bilincinin tam olarak uyanık olmadığı bir dönemde karmaşık davranışlar sergilemesini tanımlar. Uyurgezerlik, genellikle non-REM (hızlı göz hareketi olmayan) uykunun derin evrelerinde meydana gelir.

Uyurgezerliğin tam olarak neden meydana geldiğine dair kesin bir bilgi yoktur, ancak birçok faktörün bu durumu tetikleyebileceği düşünülmektedir:

1. Genetik Faktörler: Uyurgezerlik, aile içinde diğer üyelerde de görülmüşse, bir kişinin uyurgezer olma olasılığı daha yüksektir.
2. Uykusuzluk: Yetersiz uyku almak, birçok kişide uyurgezerliği tetikleyebilir.
3. Stres: Fiziksel ya da duygusal stres, uyurgezerliğe neden olabilir.
4. Alkol ve İlaçlar: Bazı ilaçlar ve alkol tüketimi, uyurgezerliği tetikleyebilir.
5. Diğer Uyku Bozuklukları: Uykuda nefes durması (apne) gibi uyku bozuklukları da uyurgezerliğe neden olabilir.
6. Ateş ve Enfeksiyon: Özellikle çocuklarda, yüksek ateş veya bazı enfeksiyonlar uyurgezerliği tetikleyebilir.
7. Travma: Kafa travmaları veya bazı nörolojik durumlar uyurgezerlikle ilişkilendirilmiştir.
8. Huzursuz Bacak Sendromu: Bu durum da uyurgezerliğe yol açabilir.

Uyurgezerlik genellikle zararsızdır, ancak fiziksel yaralanma riski taşır çünkü kişi etrafındaki tehlikelerin farkında değildir. Uyurgezer bir kişiye rastlandığında, genellikle onları uyanmadan yavaşça yataklarına geri götürmek en iyisidir. Uyandırmak genellikle gerekli değildir ve kişi genellikle bu olayı hatırlamaz.

Eğer bir kişi sık sık uyurgezerlik yaşıyorsa veya bu durum yaşam kalitesini etkiliyorsa, bir uyku uzmanına başvurması önerilir. Uzman, uyku alışkanlıklarını değerlendirebilir ve potansiyel tetikleyicileri veya tedavi seçeneklerini belirleyebilir.