Ticari bir işletmenin finansal işlemlerini kaydetmek ve izlemek amacıyla kullanılan defterler, genellikle muhasebe sistemi içinde yer alır. Başlıca ticari defterler şunlardır:
- Büyük Defter (Genel Muhasebe Defteri): İşletmenin tüm muhasebe kayıtlarının toplandığı ana defterdir. Burada işletmenin tüm hesaplarına ilişkin işlemler ayrıntılı olarak kaydedilir.
- Küçük Defter (Yardımcı Muhasebe Defterleri): Büyük defterin altında yer alır ve belirli hesapları detaylı bir şekilde izlemek için kullanılır. Örneğin, alacaklar defteri, borçlar defteri gibi yardımcı defterler bulunabilir.
- Kasa Defteri: İşletmenin nakit hareketlerini kaydeder. Günlük nakit giriş ve çıkışlar, kasa defterine işlenir.
- Banka Defteri: İşletmenin banka hesapları üzerinden gerçekleşen işlemleri izler. Banka dekontları ve işlem kayıtları burada tutulur.
- Alacaklar Defteri: İşletmenin müşterilerinden alacaklı olduğu tutarları izler. Müşterilere yapılan satışlar ve alacakların tahsili bu deftere kaydedilir.
- Borçlar Defteri: İşletmenin tedarikçilere olan borçlarını kaydeder. Tedarikçilere yapılan ödemeler ve borçların kapanması burada izlenir.
- Stok Defteri: İşletmenin stoklarıyla ilgili bilgileri içerir. Stok girişleri, çıkışları ve mevcut stok durumu bu defterde kaydedilir.
- Fatura Kayıt Defteri: İşletmenin gelen ve giden faturalarını düzenli bir şekilde kaydeder.
- Mizan Defteri: Bir dönemin sonunda, tüm hesapların borçlu ve alacaklı toplamlarını gösteren bir tablodur. Mizan, işletmenin mali durumunu özetler.
Bu defterler, işletmelerin finansal durumlarını düzenli bir şekilde takip etmelerine ve muhasebe kayıtlarını tutmalarına yardımcı olur. İşletmeler, bu defterlerin düzenli ve doğru bir şekilde tutulmasını yasal gerekliliklere uygun olarak sürdürmelidir.
Ticari defterler Nedir?
Ticari defterler, bir işletmenin finansal işlemlerini kaydetmek, izlemek ve raporlamak amacıyla kullanılan muhasebe belgeleridir. Bu defterler, işletmenin mali durumunu ve faaliyetlerini anlamak için önemli bilgiler sağlar. Muhasebe sistemleri genellikle çeşitli defterleri içerir ve bu defterler, muhasebe prensiplerine ve yerel yasal düzenlemelere uygun olarak tutulmalıdır. İşte başlıca ticari defterler:
- Büyük Defter (Genel Muhasebe Defteri): Tüm muhasebe kayıtlarının toplandığı ana defterdir. İşletmenin tüm hesaplarına ait işlemler bu defterde detaylı olarak kaydedilir.
- Küçük Defterler (Yardımcı Muhasebe Defterleri): Büyük defterin altında yer alır ve belirli hesapları detaylı bir şekilde izlemek için kullanılır. Örneğin, alacaklar defteri, borçlar defteri gibi yardımcı defterler bulunabilir.
- Kasa Defteri: İşletmenin nakit hareketlerini kaydeder. Nakit girişleri ve çıkışları, günlük olarak kasa defterine işlenir.
- Banka Defteri: İşletmenin banka hesapları üzerinden gerçekleşen işlemleri izler. Banka dekontları ve işlem kayıtları bu defterde tutulur.
- Alacaklar Defteri: İşletmenin müşterilerinden alacaklı olduğu tutarları izler. Müşterilere yapılan satışlar ve alacakların tahsili bu deftere kaydedilir.
- Borçlar Defteri: İşletmenin tedarikçilere olan borçlarını kaydeder. Tedarikçilere yapılan ödemeler ve borçların kapanması bu defterde izlenir.
- Stok Defteri: İşletmenin stoklarıyla ilgili bilgileri içerir. Stok girişleri, çıkışları ve mevcut stok durumu bu defterde kaydedilir.
- Fatura Kayıt Defteri: İşletmenin gelen ve giden faturalarını düzenli bir şekilde kaydeder.
Ticari defterler, bir işletmenin finansal sağlığını değerlendirmek, vergi beyannamesi hazırlamak ve muhasebe denetimlerine uygunluk sağlamak gibi amaçlar için kullanılır. Bu defterlerin düzenli ve doğru bir şekilde tutulması, işletmenin finansal başarı ve uyumluluğunu sağlamak için önemlidir.
Yasal defterler nelerdir?
Yasal defterler, bir işletmenin faaliyetlerini yasal düzenlemelere uygun bir şekilde kaydetmesi ve raporlaması için tutulan belgelerdir. Türkiye’de ticari işletmeler, Türk Ticaret Kanunu’na ve vergi mevzuatına göre belirli yasal defterleri tutmak zorundadır. İşte Türkiye’de yasal defterlerden bazıları:
- Defter-i Kebir (Büyük Defter – Genel Muhasebe Defteri): İşletmenin tüm muhasebe kayıtlarının toplandığı ana defterdir. Gelir ve giderler, varlıklar ve borçlar bu defterde detaylı olarak kaydedilir.
- Defter-i Kebir’e Bağlı Yardımcı Defterler: Büyük deftere bağlı olarak, belirli hesapları detaylı bir şekilde izlemek için kullanılan yardımcı defterlerdir. Örneğin, alacaklar defteri, borçlar defteri gibi.
- Kasa Defteri: İşletmenin nakit hareketlerini kaydeder. Günlük nakit giriş ve çıkışları içerir.
- Banka Defteri: İşletmenin banka hesapları üzerinden gerçekleşen işlemleri izler. Banka dekontları ve işlem kayıtları bu defterde tutulur.
- Alacaklar Defteri: İşletmenin müşterilerinden alacaklı olduğu tutarları izler. Müşterilere yapılan satışlar ve alacakların tahsili bu deftere kaydedilir.
- Borçlar Defteri: İşletmenin tedarikçilere olan borçlarını kaydeder. Tedarikçilere yapılan ödemeler ve borçların kapanması bu defterde izlenir.
- Stok Defteri: İşletmenin stoklarıyla ilgili bilgileri içerir. Stok girişleri, çıkışları ve mevcut stok durumu bu defterde kaydedilir.
- Fatura Kayıt Defteri: İşletmenin gelen ve giden faturalarını düzenli bir şekilde kaydeder.
Bu yasal defterlerin tutulması, ticaret sicili ve vergi daireleri gibi resmi kurumlarla iletişim kurulması, vergi beyannamelerinin hazırlanması ve işletmenin mali durumunun izlenmesi için önemlidir. İşletmeler, bu defterleri düzenli ve doğru bir şekilde tutarak yasal yükümlülüklerini yerine getirmiş olurlar. Defterlerin tutulması ve saklanması konusunda yerel yasal düzenlemelere uyulması önemlidir.