Bağlam nedir dilbilim? 1

Bağlam nedir dilbilim?

Dilbilimde “bağlam” veya “kontekst” terimi, kelime ve cümle gibi anlatım unsurlarının, kullanıldıkları yere ve zamana göre, kendinden önce ve sonra gelen unsurlar nedeniyle kazandığı farklı anlam ve değerlerin bütünü olarak tanımlanır​. Türkçe Sözlüğe göre bağlam, herhangi bir olguda olaylar, durumlar, ilişkiler örgüsü veya bağlantısı; bir dil birimini çevreleyen, ondan önce ve sonra gelen ve birçok durumda söz konusu birimi etkileyen birim veya birimler bütünüdür​​. Başka bir ifadeyle, kelimelerin, kelime öbekleri ve cümlelerin bir konuşma veya metin içinde diğer öğelere göre değişik anlamlar kazanmasını ifade eder​​.

Dilbilim, yani linguistik ya da lisaniyat, dilleri çeşitli yönlerden inceleyen bir bilim dalıdır ve bu yönler arasında dilbilgisi, söz dizimi, ses bilgisi, ses bilimi, biçimbilim ve edimbilim bulunur. Bu alanlar dilin yapısal, anlamsal ve iletişimsel özelliklerini incelerken, bağlam kavramını da temel alırlar​.

Metinsel bağlam nedir?

Metinsel bağlam, bir dil birimini çevreleyen, ondan önce veya sonra gelen ve birçok durumda söz konusu birimi etkileyen, onun anlamını ve değerini belirleyen birim veya birimlerin tümünü ifade eder​​. Bu, metin içindeki kelimelerin, kelime gruplarının veya cümlelerin, içinde bulunduğu metin bağlamındaki diğer ögelerle olan ilişkilerine göre anlam kazandığı bir kavramdır. Yani, bir kelime veya ifade tek başına anlamlı olabilir, ancak metinsel bağlam içinde farklı ve daha spesifik anlamlar kazanabilir.

İletişimde bağlam Nedir?

İletişimde “bağlam”, sözcüklerin ve diğer iletişim öğelerinin, oluşturdukları ortama bağlı olarak kazandıkları anlamlara denir. Bu, kelimelerin ve cümlelerin anlamının, kullanıldıkları ortama ve iletişimdeki diğer öğelerle olan ilişkilerine göre belirlendiği bir kavramdır​​. Bir kelimenin anlamını belirlemede bağlam önemli bir rol oynar; çünkü aynı kelime farklı bağlamlarda çok değişik anlamlar ifade edebilir​​. Özetle, bağlam, anlatım öğelerinin, kullanıldıkları yere ve zamana göre, kendinden önce ve sonra gelen faktörler sebebiyle kazandığı farklı anlam ve değerler bütünüdür​.