“Alan dışı tercih puanı” ifadesi, genellikle üniversite tercihleriyle ilgili bir kavramdır. Ancak bu terim, spesifik bir üniversitenin veya ülkenin sistemine göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak, bir öğrencinin belirli bir alanda (örneğin, fen bilimleri, sosyal bilimler, mühendislik, vs.) aldığı puanlar, o öğrencinin tercih yaparken öncelik sırasını belirlemede etkili olabilir.
Eğer “alan dışı tercih puanı” ifadesi Türkiye’deki üniversite sınav sistemi olan Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) ile ilgiliyse, bu durumda, her bir adayın yükseköğretim programlarını tercih ederken belirli bir puan türü üzerinden değerlendirildiği düşünülebilir. Mesela, sayısal puan türüyle bir mühendislik programını tercih eden bir adayın, sözel puan türüyle bir sosyal bilimler programını tercih etmesi “alan dışı tercih” olarak adlandırılabilir.
Ancak, bu durumun puanlara olan etkisi üniversiteye ve tercih edilen programa göre değişebilir. Örneğin, bir program sayısal ağırlıklı olabilir ve adayın sayısal puan türündeki başarısı daha fazla önem taşıyabilir. Bu nedenle, alan dışı tercih puanının düşüşü, adayın başarı sıralamasında ve tercih ettiği programa kabul edilme olasılığında bir azalmaya neden olabilir.
Alan dışı tercih nedir?
“Alan dışı tercih” genellikle öğrencilerin üniversite sınavlarında belirli bir alanda elde ettikleri puanlara dayanarak tercih ettikleri bölümleri ifade eder. Öğrenciler, sınavlarda farklı puan türlerine göre değerlendirilir ve bu puanlar genellikle sayısal, sözel ve eşit ağırlık olmak üzere farklı kategorilere ayrılır.
Örneğin, Türkiye’deki Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sistemini ele alalım. YKS’de sayısal, sözel ve eşit ağırlık olmak üzere üç farklı puan türü bulunur. Sayısal puan türü, matematik ve fen bilimleriyle ilgili derslerden alınan puanları içerirken, sözel puan türü Türkçe, tarih, coğrafya gibi derslerden alınan puanları içerir. Eşit ağırlık ise hem sayısal hem de sözel derslerden alınan puanları kapsar.
Bir öğrenci, sınavda elde ettiği puanlara bağlı olarak belirli bir puan türünde daha güçlü olabilir. Alan dışı tercih ise bu durumda, öğrencinin sınavda daha zayıf olduğu veya daha az ilgi duyduğu bir alanda bir programı tercih etmesini ifade eder. Örneğin, sayısal puan türünde yüksek bir başarı elde eden bir öğrencinin, sözel puan türünde bir programı tercih etmesi alan dışı tercih olarak adlandırılabilir. Bu durumda, öğrenci sınavda daha güçlü olduğu alana göre tercih yapmaktan ziyade farklı bir alanda eğitim almayı seçmiş olur.
Alan dışı tercih yapılabilir mi?
Evet, alan dışı tercih yapmak mümkündür. Bir öğrenci, üniversiteye başvuru yaparken sınavlarda elde ettiği puanlara göre bir sıralama yapar ve bu sıralamaya göre tercihlerini belirler. Alan dışı tercih, öğrencinin sınavda daha güçlü olduğu alandan farklı bir alanda bir programa başvuruda bulunmasını ifade eder.
Örneğin, bir öğrenci sayısal puan türünde yüksek bir başarı elde etmişse, ancak sözel puan türünde daha düşük bir başarıya sahipse, bu öğrenci “alan dışı tercih” yaparak sayısal bir programa başvurabilir. Bu durumda, öğrenci sınavda daha güçlü olduğu alana göre tercih yapmaktan ziyade farklı bir alanda eğitim almayı seçmiş olur.
Alan dışı tercih yapma imkanı, üniversitelerin ve ülkelerin belirlediği kabul şartlarına bağlı olarak değişebilir. Bazı programlar belirli puan türlerine öncelik verebilir veya belirli şartları arayabilir. Bu nedenle, öğrenciler tercih yapmadan önce ilgili üniversitenin ve programın kabul koşullarını dikkatlice incelemelidirler.
