Ahşap, canlı ağaçlardan elde edilen doğal bir malzemedir. Ölü ağaçlar ve diğer bitkisel liflerden elde edilen hücreli yapıya sahiptir. Ahşabın temel özellikleri şunlardır:

• Çok Yönlülük: Ahşap, işlenmesi kolay ve çok yönlü bir malzemedir. Mobilya yapımından inşaata kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir.
• Dayanıklılık: Uygun koşullarda ve doğru işlemler uygulandığında, ahşap uzun süre dayanıklı olabilir.
• Isı ve Ses Yalıtımı: Ahşap, ısı ve ses yalıtımında iyi performans gösteren bir malzemedir.
• Estetik: Doğal dokusu ve sıcak görünümü ile estetik bir malzeme olarak tercih edilir.
• Yenilenebilir Kaynak: Sürdürülebilir ormancılık teknikleri ile kullanıldığında, ahşap yenilenebilir bir kaynak olarak kabul edilir.
• Karbon Tutma: Büyürken karbon dioksiti emer ve karbon tutar, bu da onu çevre dostu bir seçenek yapar.

Ancak ahşap, nem ve zararlı organizmalara karşı savunmasız olabilir ve bu durumlar malzemenin ömrünü kısaltabilir. Bu nedenle, ahşabı korumak için çeşitli işlemler ve kaplamalar uygulanır.

Ahşap yapı malzemeleri, yapı inşaatında kullanılan ve temel olarak ağaçlardan elde edilen çeşitli ürünleri içerir. İşte en yaygın ahşap yapı malzemeleri:

1. Kereste: İnşaatlarda kullanılan en temel ahşap malzemedir. Çatılar, çerçeveler ve diğer yapısal elemanlar için kullanılır.
2. Plywood: Çok katmanlı yaprak kereste yapıştırılarak üretilir. Yüksek mukavemeti ve suya dayanıklılığı nedeniyle yaygın olarak kullanılır.
3. Sunta (Particle Board): Ahşap parçacıkların preslenmesiyle oluşturulan bir malzemedir. Genellikle dolap ve mobilya yapımında kullanılır.
4. MDF (Orta Yoğunlukta Lif Levha): İnce ahşap liflerinin sıkıştırılmasıyla üretilir ve düzgün bir yüzeyi vardır, bu da onu kaplama veya boyama için ideal yapar.
5. OSB (Yönlendirilmiş Strand Board): Uzun ahşap şeritlerin bir araya getirilip yapıştırılmasıyla oluşturulur ve yüksek mukavemetli yapısal paneller üretmek için kullanılır.
6. Lamine ahşap: Birden fazla kereste tabakasının yapıştırılmasıyla üretilen yapısal malzemedir. Kirişler ve sütunlar gibi yapısal elemanlarda kullanılır.
7. Glulam (Yapıştırılmış Lamine Kereste): Yüksek mukavemet gerektiren yapısal uygulamalar için kullanılan, boyuna yapıştırılmış kereste parçalarından oluşan bir malzemedir.
8. Çapraz Lamine Ahşap (CLT): Alternatif yönlere yapıştırılmış katmanlardan oluşan bir panel türüdür. Duvar, döşeme ve çatı panelleri gibi yapısal elemanlarda kullanılır.
9. Ahşap kaplama: İnce ahşap tabakaların başka malzemelere kaplanmasıyla üretilir ve genellikle estetik amaçlar için kullanılır.
10. Ahşap kompozitler: Plastik gibi diğer malzemelerle karıştırılarak üretilen ve genellikle dış mekan yapımında kullanılan malzemelerdir.

Ahşap yapı malzemeleri, sürdürülebilir kaynaklardan elde edildiğinde ve doğru işlendiğinde, yapı inşaatında çevre dostu ve yenilenebilir bir seçenek sunar.

Türkiye, tarihi boyunca ahşap yapılar bakımından zengin bir mirasa sahip olmuştur ve bu yapılar ülkenin farklı bölgelerindeki kültürel ve iklimsel farklılıkları yansıtır. İşte Türkiye’de öne çıkan bazı ahşap yapı örnekleri:

1. Safranbolu Evleri: Karabük ilinin Safranbolu ilçesinde yer alan bu geleneksel Türk evleri, 18. ve 19. yüzyıllardan kalma ahşap yapılardır ve mükemmel bir şekilde korunmuşlardır.
2. Amasya Yalıboyu Evleri: Amasya’da Yeşilırmak kenarında sıralanan bu tarihi evler, ahşap işçiliğinin güzel örnekleridir.
3. Bartın Evleri: Karadeniz bölgesindeki bu geleneksel evler, bölgenin nemli iklimine uygun olarak ahşap kullanılarak inşa edilmiştir.
4. Beypazarı Evleri: Ankara’nın Beypazarı ilçesindeki tarihi ahşap evler, Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşır.
5. Cumalıkızık Köyü Evleri: Bursa yakınlarında bulunan bu köy, Osmanlı dönemine ait geleneksel ahşap köy evleri ile ünlüdür.
6. Ahşap Camiler: Türkiye’nin birçok yerinde, özellikle de Batı Karadeniz bölgesinde, ahşap direkler ve çatılar kullanılarak yapılmış tarihi ahşap camiler bulunmaktadır. Örneğin, Samsun’un Bafra ilçesindeki Kızılcaköy Ahşap Camii bu tür yapıların güzel bir örneğidir.
7. Akçaabat Evleri: Trabzon’un Akçaabat ilçesinde yer alan bu evler, ahşabın yanı sıra taş malzeme ile de zenginleştirilmiş bir mimariye sahiptir.

Bu yapılardan bazıları, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer almakta veya koruma altındaki tarihi sit alanlarında bulunmaktadır. Türkiye’nin zengin ahşap yapı geleneği, hem mimari hem de kültürel açıdan büyük önem taşımaktadır.