Denetleyici ve düzenleyici sistemler, genellikle endüstriyel ve kontrol mühendisliği gibi alanlarda kullanılan kavramlardır. İşlevsel olarak birbirlerine benzerler, ancak bazı farklılıklar vardır.
- Denetleyici Sistemler:
- Bir sistemi kontrol eden ve yöneten bir dizi bileşen veya cihazdan oluşur.
- Genellikle bir geri besleme döngüsü kullanarak sistemi istenen bir hedefe götürmek için giriş sinyallerini sürekli olarak izler ve ayarlar.
- Denetleyici, genellikle bir bilgisayar veya mikrodenetleyici gibi bir kontrol biriminden oluşur.
- Örnek olarak, bir otomobilin motor kontrol ünitesi (ECU), bir endüstriyel robotun kontrol sistemi veya bir ev otomasyon sistemi verilebilir.
- Düzenleyici Sistemler:
- Belirli bir çıktıyı (output) istenen bir değerde (setpoint) sabit tutmak veya belirli bir aralık içinde tutmak için gerekli işlemleri gerçekleştiren sistemlerdir.
- Düzenleyici sistemler, sistemin çevresel koşullarına veya dış etkilere göre otomatik olarak ayarlanabilirler.
- Genellikle geri besleme mekanizmalarını kullanarak, çıkışın istenen değere yaklaştığını veya istenen aralıkta kaldığını kontrol ederler ve gerekirse düzeltici işlemleri uygularlar.
- Örnek olarak, bir termostat bir düzenleyici sistem örneği olabilir. Bir oda sıcaklığını sabit bir set noktasında tutmak için çalışır ve odadaki sıcaklık istenen aralığın dışına çıktığında ısıtma veya soğutma sistemini kontrol eder.
Denetleyici sistemler genellikle bir düzenleyici sistem içinde bulunur. Yani, bir denetleyici, bir düzenleyici sistemde bulunan bileşenlerden biri olabilir. Ancak, düzenleyici sistemlerin kendileri de daha geniş sistemlerin parçaları olabilirler.