Anakart (veya motherboard), bilgisayarın temel bileşenlerini bir araya getiren ve iletişimlerini sağlayan bir elektronik devre kartıdır. Anakart, bilgisayar kasasının içinde bulunur ve birçok önemli bileşeni bir araya getirir. İşlemci, bellek (RAM), genişleme yuvaları, depolama bağlantı noktaları, güç bağlantıları ve diğer çeşitli bileşenleri destekler.
İşte anakart üzerinde bulunan bazı temel parçalar:
- İşlemci (CPU) Yuvası: Anakartın merkezinde yer alan bu yuva, bilgisayarın işlemcisini bağlamak için kullanılır. İşlemci, bilgisayarın temel hesaplama gücünü sağlar.
- Bellek (RAM) Yuvaları: RAM yuvaları, sistem belleğini (RAM) bağlamak için kullanılır. RAM, bilgisayarın geçici belleğini sağlar ve işlemcinin hızlı erişimine olanak tanır.
- Genişleme Yuvaları (PCIe, PCI, AGP vb.): Bu yuvalar, ek kartların (grafik kartı, ses kartı, ağ kartı vb.) anakarta bağlanması için kullanılır. Genişleme yuvaları, bilgisayarın işlevselliğini genişletmek veya yükseltmek için kullanılır.
- Güç Bağlantıları: Anakart, güç kaynağından gelen enerjiyi işlemci, bellek ve diğer bileşenlere dağıtmak için çeşitli güç bağlantı noktalarına sahiptir.
- Depolama Bağlantı Noktaları (SATA, M.2 vb.): Anakart üzerinde bulunan bu bağlantı noktaları, sabit disk sürücüleri, SSD’ler ve diğer depolama aygıtlarını bağlamak için kullanılır.
- SATA ve IDE Bağlantı Noktaları: Bu bağlantı noktaları, sabit disk sürücüleri ve optik sürücüler gibi depolama aygıtlarını bağlamak için kullanılır.
- USB, Ethernet ve Ses Bağlantıları: Anakart, USB portları, Ethernet bağlantı noktaları ve ses jakları gibi çeşitli dış bağlantı noktalarını destekler.
- BIOS/UEFI Çipi: Bu çip, bilgisayarın başlangıç işlemlerini yöneten ve temel giriş/çıkış sistemini (BIOS) veya daha modern bilgisayarlar için UEFI’yi (Unified Extensible Firmware Interface) içeren bir yazılımı barındırır.
Anakart, bilgisayarın tüm bileşenlerinin birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan bir merkezi birimdir. Bilgisayarın performansını ve genişletilebilirliğini belirleyen önemli bir bileşendir.
Anakart işlemcisi nedir?
“Anakart işlemcisi” terimi genellikle kullanılmaz. Ancak, muhtemelen “anakart üzerindeki işlemci” anlamına geliyorsanız, bu genellikle “ana işlemci” veya “CPU (Central Processing Unit)” olarak adlandırılan temel işlemciyi ifade eder.
Anakart üzerindeki işlemci, bilgisayarın merkezi işlemcisidir ve genellikle anakartın ortasına yerleştirilmiş bir soket veya yuva içinde bulunur. Bu işlemci, bilgisayarın temel hesaplama ve kontrol görevlerini yerine getirir. İşlemci, talimatları yürüten ve verileri işleyen bir mikroçip içerir.
İşlemciler, hızlarını ölçmek için genellikle gigahertz (GHz) biriminde ifade edilen bir saat frekansına sahiptir. Ayrıca, işlemci performansını etkileyen çeşitli faktörler, çekirdek sayısı, iş parçacığı sayısı, önbellek boyutu ve mimari gibi özelliklerdir.
Bir bilgisayarın performansı, işlemci ve anakartın uyumlu bir şekilde çalışmasıyla doğrudan ilişkilidir. Bu nedenle, bilgisayar alırken veya yükseltirken işlemci ve anakart uyumluluğunu kontrol etmek önemlidir.
Anakart yapısı nedir?
Anakart (Motherboard) yapısı, bilgisayarın temel bileşenlerini bir araya getiren ve aralarındaki iletişimi sağlayan karmaşık bir devre kartıdır. Her anakart modeli üreticiye göre farklılık gösterebilir, ancak genel anakart yapısı şu temel bileşenleri içerir:
- İşlemci Yuvası (CPU Socket): İşlemci, anakart üzerinde belirli bir yuvada (genellikle LGA veya PGA olarak adlandırılır) bulunur. İşlemci, bilgisayarın merkezi işlemcisidir ve anakart üzerinde bu yuvada yer alır.
- Bellek Yuvaları (RAM Slots): Anakart üzerinde genellikle RAM yuvaları bulunur. RAM yuvaları, bilgisayarın sistem belleğini (RAM) barındıran modüllere ev sahipliği yapar.
- Genişleme Yuvaları (PCI Express, PCI, AGP vb.): Bu yuvalar, ek kartların (grafik kartları, ses kartları, ağ kartları vb.) anakarta takılması için kullanılır. Genişleme yuvaları, bilgisayarın özelleştirilmesi ve genişletilmesi için önemlidir.
- Güç Bağlantıları: Anakart, güç kaynağından gelen enerjiyi işlemci, bellek ve diğer bileşenlere dağıtan bağlantılara sahiptir.
- Depolama Bağlantı Noktaları (SATA, M.2 vb.): Sabit disk sürücüleri, SSD’ler ve optik sürücüler gibi depolama cihazları için bağlantı noktalarını içerir.
- Giriş/Çıkış Portları (USB, HDMI, Ethernet vb.): Anakart, çeşitli dış bağlantı noktalarına sahiptir, bunlar aracılığıyla bilgisayar çevresel cihazlarla ve diğer bilgisayarlarla iletişim kurabilir.
- BIOS/UEFI Çipi: Başlangıç işlemlerini yöneten ve temel giriş/çıkış sistemini (BIOS) veya modern bilgisayarlar için UEFI’yi içeren bir yazılım çipi bulunur.
- Güç Fazları ve Soğutma Elemanları: Anakart üzerinde, işlemci ve diğer bileşenlere enerji sağlamak için kullanılan güç fazları bulunur. Ayrıca, bu bölgelerde ısı üretimini kontrol etmek için soğutma elemanları (soğutucular ve fanlar) bulunabilir.
- Ses ve Ağ Bileşenleri: Anakart genellikle entegre ses ve ağ bileşenlerine sahiptir.
Her anakart modeli farklı özelliklere ve tasarıma sahip olabilir, bu nedenle kullanıcılar, ihtiyaçlarına uygun bir anakart seçerken belirli özelliklere dikkat etmelidirler.