Birleşik cümle, en azından iki bağımsız cümlenin bir araya gelerek tek bir cümle oluşturduğu bir yapıdır. Bağımsız cümleler, kendi başlarına anlamlı ve tam cümlelerdir. Birleşik cümlede bu bağımsız cümleler, uygun bağlaçlar, bağlaç tamlamaları veya noktalama işaretleri kullanılarak bir araya getirilir.

Örneğin:

1. Bağlaç Kullanımı:
   • Ali kitap okur, ama Mehmet film izler.
2. Noktalama İşareti Kullanımı:
   • Bugün güzel bir gün. Güneş parlıyor.
3. Bağlaç Tamlama Kullanımı:
   • Hem yağmur yağıyor hem de rüzgar esiyor.

Bu örneklerde, her bir cümle bağımsız bir cümle oluşturabilirken, birleşik cümle oluşturmak için bağlaçlar (ama, hem…hem de gibi), bağlaç tamlamaları veya noktalama işaretleri (nokta, noktalı virgül, ünlem, soru işareti) kullanılmıştır. Bu yöntemlerle birleşik cümle oluşturularak daha karmaşık ve anlamca zengin ifadeler elde edilebilir.

Birleşik cümle, en azından iki bağımsız cümlenin, uygun bağlaçlar, bağlaç tamlamaları veya noktalama işaretleri kullanılarak bir araya getirilerek tek bir cümle oluşturduğu bir dil yapıdır. Bağımsız cümleler, kendi başlarına anlamlı ve tam bir cümle yapısına sahip olan ifadelerdir.

Birleşik cümledeki bağlantı elemanları şunlar olabilir:

1. Bağlaçlar: Örneğin, “ve”, “ama”, “veya”, “fakat”, “çünkü” gibi bağlaçlar kullanılarak iki cümle bir araya getirilebilir.
   • Örnek: Ali kitap okur ve Mehmet film izler.
2. Noktalama İşaretleri: Cümleler arasında noktalama işaretleri kullanılarak da birleşik cümle oluşturulabilir.
   • Örnek: Bugün güzel bir gün. Güneş parlıyor.
3. Bağlaç Tamlamaları: İki cümle arasında bağlantı kurmak için bağlaç tamlamaları kullanılabilir.
   • Örnek: Hem yağmur yağıyor hem de rüzgar esiyor.

Birleşik cümleler, daha karmaşık düşünce ve ifade biçimleri için kullanılır ve yazı ya da konuşma dilinde çeşitli bağlantıları ifade etmek amacıyla kullanılır.

Bağlı cümle, bir cümlenin başka bir cümleyle bağlanarak daha geniş bir anlam taşımasını sağlayan bir dil yapısıdır. Bağlı cümlelerde birincil cümle, genellikle bağlaçlar, bağlaç tamlamaları veya sıralama bağlaçları gibi dil yapıları kullanılarak ikinci bir cümle ile ilişkilendirilir. Bu bağlantılar, cümlenin içeriğini genişleterek daha fazla bilgi ekler ve bağlamı zenginleştirir.

Örnekler:

1. Bağlaç Kullanımı:
   • Özgün Cümle: Ali kitap okur.
   • Bağlı Cümle: Ali kitap okur, çünkü bilgi edinmeyi sever.
2. Bağlaç Tamlama Kullanımı:
   • Özgün Cümle: Bu filmi daha önce izlememiştim.
   • Bağlı Cümle: Bu filmi daha önce izlememiştim, ancak arkadaşım önerdiği için izledim.
3. Sıralama Bağlaçları Kullanımı:
   • Özgün Cümle: Ben eve vardım.
   • Bağlı Cümle: Ben eve vardım, sonra hemen ders çalışmaya başladım.

Bağlı cümleler, yazı ve konuşma dilinde daha kompleks ifadeler oluşturmak ve daha detaylı anlam aktarmak için sıkça kullanılır. Bu yapılar, bir metni veya bir ifadeyi daha açıklayıcı ve etkili kılar.