İlk Türkçe cerrahi kitabı olan “Cerrâhiyye-i İlhâniyye”yi yazan Sabuncuoğlu Şerefeddin, Türk cerrahlığına önemli katkılarda bulunan ve genellikle ilk Türk cerrahı olarak anılan kişidir. Bu kitap, 1465 yılında yazılmış ve eski Arapça cerrahi metinlerden esinlenerek hazırlanmıştır. Sabuncuoğlu, bu esere kendi görüşlerini ve deneyimlerini de eklemiş, cerrahi aletler ve operasyonlar hakkında minyatürler ile zenginleştirmiştir1.
Sabuncuoğlu Şerefeddin kısaca Hayatı
Sabuncuoğlu Şerefeddin, 1385 yılında Amasya’da doğmuş, tıp ve cerrahi alanında önemli katkılarda bulunan bir Türk hekim ve cerrahıdır. Ailesi de tıp alanında tanınmış kişilerden oluşuyordu; dedesi ve babası da Amasya’daki hastanede hekimbaşı olarak görev yapmışlardır. Küçük yaşlardan itibaren hekimlik eğitimine başlayan Sabuncuoğlu, 17 yaşında hekimliğe adım attı ve hayatını bu alana adadı. Cerrahiye özel bir ilgi göstermiş ve Amasya Darüşşifâsı’nda 14 yıl başhekimlik yapmıştır. “Cerrahiyye-i İlhâniyye” gibi eserler vermiş ve ilki olma özelliği taşıyan Türkçe cerrahi kitabının yazarıdır.
Sabuncuoğlu Şerefeddin yaptığı çalışmalar
Sabuncuoğlu Şerefeddin, özellikle “Cerrahiyye-i İlhâniyye” adlı eseri ile tanınır. Bu kitapta, ameliyat teknikleri ve cerrahi aletler hakkında detaylı bilgiler ve minyatürler içerir. Cerrahi alanında öncü çalışmalar yapmış ve Türk tıp literatürüne önemli katkılarda bulunmuştur. Cerrahi girişimleri, o dönemlerde pek tercih edilmeyen bir alanda, kaynak eksikliğine ve yüksek risklere rağmen, cesurca ele almış ve bu alanda öğrendiklerini kitabında toplamıştır. Ayrıca, Amasya Darüşşifâsı’nda başhekim olarak hizmet vermiş ve cerrahiye ilgi duyan az sayıda hekimden biri olmuştur.