Güneş ile Dünya arasındaki konum, Dünya’nın Güneş etrafındaki yörüngesindeki pozisyonuna bağlı olarak değişir. Dünya, Güneş etrafında eliptik bir yörünge üzerinde döner ve bu nedenle herhangi bir zamanda farklı bir konumda olabilir. Güneş ile Dünya arasında kaldığında, Dünya’nın Güneş’e en yakın olduğu noktada olduğu durumu ifade ediyoruz. Bu noktaya “Perihelyon” denir ve bu durumda Dünya yaz mevsimini yaşar.
Dolayısıyla, Dünya Güneş ile en yakın noktada olduğunda yaz mevsimindedir. Ancak, bu mevsim kuzey yarımkürede yaz iken, güney yarımkürede kıştır ve yaklaşık altı ay sonra Dünya Güneş’ten en uzak noktada olacak ve bu noktaya “Aphelyon” denir. Bu durumda, kuzey yarımküre kış mevsimini yaşarken, güney yarımkürede yaz mevsimi olacaktır. Yani, Dünya’nın konumu mevsimlerin değişmesine neden olur.
Sırasıyla ayın evreleri nelerdir?
Ay’ın evreleri, Ay’ın Dünya etrafındaki yörüngesindeki konumuna göre değişir. Ay’ın bir ay içinde geçirdiği evreler şunlardır:
- Yeni Ay (New Moon): Ay’ın Dünya’dan görünen yüzü Güneş tarafından aydınlatılmayan ve tamamen karanlık olan bir fazdır. Ay, Güneş ile aynı yönde bulunur.
- İlk Dördün (First Quarter): Bu aşamada Ay’ın yarısı Güneş tarafından aydınlatılır ve diğer yarısı karanlıktır. Ay, Dünya ile Güneş arasında bir çeyrek açı yapar.
- Dolunay (Full Moon): Ay’ın tamamı Dünya’dan görülebilen bir fazdadır. Bu evrede Ay, Dünya ile Güneş arasında yer alır ve Dünya’nın gözlemlediği yüzeyi tamamen aydınlatılır.
- Son Dördün (Last Quarter): Bu aşamada Ay’ın yarısı hala aydınlıkken diğer yarısı karanlıktır. Ay, Dünya ile Güneş arasında bir çeyrek açı yapar, ancak bu sefer ters yönde dönüş yapar.
Bu dört ana evre, Ay’ın döngüsünü oluşturur, ancak bu evreler arasında geçiş evreleri de bulunur. Yani, Ay yeni aydan ilk dördüne, ilk dördünden dolunaya, dolunaydan son dördüne ve son dördünden tekrar yeni aya dönerken her günün biraz farklı bir görünümü vardır. Ay’ın evreleri, Ay’ın yörüngesinde Dünya’nın gölgesine ve Güneş ışığına göre değişir.
Ay’ın Dünya’ya bakan kısmının Güneş’ten ışık almadığı durumda oluşan evresi nedir?
Ay’ın Dünya’ya bakan kısmının Güneş’ten ışık almadığı durum, “Yeni Ay” evresidir. Yeni Ay evresinde Ay’ın Dünya’dan görünen yüzü tamamen karanlıktır çünkü bu dönemde Ay, Güneş ile aynı yönde bulunur ve Dünya’dan görülen tarafı Güneş tarafından aydınlatılmaz. Yani, Ay’ın Dünya’ya bakan kısmı neredeyse tamamen karanlık ve sadece çok zayıf bir ışık yansımasıyla aydınlatılır. Bu nedenle Yeni Ay, Ay’ın en karanlık evresidir ve Ay’ın yüzeyinin büyük bir kısmı görünmez hale gelir. Yeni Ay, Ay’ın evrelerinin başlangıcı olarak kabul edilir ve Ay’ın evre döngüsü bu noktadan sonra başlar.