Amerikan futbolu, belirli bir kişinin bulduğu bir spor oyunu değil, zaman içinde gelişen ve değişen bir sporun ürünüdür. Amerikan futbolu, rugby futbolu gibi kökenlerine dayanır ve 19. yüzyılın ortalarında Amerika Birleşik Devletleri’nde popülerlik kazanmaya başladı.
Amerikan futbolunun gelişiminde birçok kişi ve kuruluş etkili olmuştur. Örneğin, ilk Amerikan futbolu oyunları, kolejlerde oynanmaya başladı ve bu oyunların kuralları zamanla şekillendi. Amerikan futbolunun erken dönemlerinde, farklı kolejler farklı kurallar kullanıyordu. Bu nedenle Amerikan futbolunun “bulucusu” olarak tek bir kişi veya kuruluşun adlandırılması mümkün değildir.
Ancak Amerikan futbolunun gelişimi ve standartlaşması, Amerikan Futbolu Kolejler Birliği (NCAA) gibi kuruluşlar tarafından desteklenmiştir. Profesyonel Amerikan futbolu için NFL (National Football League) kurulduğunda, bu sporun daha da popüler hale gelmesine katkı sağladı.
Sonuç olarak, Amerikan futbolu birçok kişi, kolejlere ve organizasyonlara dayanan bir süreç sonucu ortaya çıkan bir spordur. Bu nedenle tek bir bulucu veya yaratıcı kişiye atfedilemez.
Amerikan futbolu nasıl oynanır ?
Amerikan futbolu, karmaşık bir oyun ve çok sayıda oyuncunun katıldığı bir spor dalıdır. Temel olarak, iki takım arasında topun ilerlemesi ve skor yapılması için mücadele edilir. İşte Amerikan futbolunun temel kurallarının bir özeti:
Takımlar ve Oyuncular:
- Amerikan futbolu, iki takım arasında oynanır: hücum takımı ve savunma takımı.
- Her takım, sahada 11 oyuncu ile temsil edilir.
- Oyuncular genellikle pozisyonlarına göre gruplanır: hücum (offense) oyuncuları, savunma (defense) oyuncuları ve özel takım (special teams) oyuncuları.
Oyunun Temel Amacı:
- Oyunun amacı, rakip takımın savunma hattını aşarak (touchdown) veya kale direğine topu (field goal) sokarak skor yapmaktır.
Oyun Süresi:
- Amerikan futbolu dört çeyrekten oluşur, her çeyrek 15 dakika sürer.
- Süre, zaman zaman durur, özellikle oyun dışı durumlar (sakatlık, zaman kazanma girişimleri vb.) ve oyun saatini durduran faullerle birlikte.
Oyun Alanı:
- Amerikan futbolu, dikdörtgen bir oyun alanında oynanır.
- Sahada her 10 yard (9.14 metre) bir çizgi işaretlenmiştir ve bu çizgiler oyunun ilerlemesini gösterir.
Oyun Başlama:
- Oyun, “kickoff” adı verilen bir vuruşla başlar.
- Kickoff, topun savunma takımına atıldığı veya tekme ile vurulduğu bir pozisyondan yapılır.
Oyun İlerlemesi:
- Hücum takımı, topu ilerletmeye çalışır. Bunun için koşu veya pas gibi yöntemleri kullanabilir.
- Hücum takımı, belirli bir süre içinde (oyun saati veya oyun saatinin durduğu durumlarda sahada kalma süresi) belirli bir mesafeyi (10 yard) aşmak zorundadır. Aksi takdirde top rakip takıma geçer (down).
- Oyun, downlarla ilerler. Her down, hücum takımına başka bir 4 deneme hakkı verir.
Skor Yapma Yolları:
- Touchdown: Topun rakip kale çizgisine taşınması. Touchdown 6 puan değerindedir.
- Field Goal: Topun kale direği arasından geçirilerek yapılan bir vuruş. Field goal 3 puan değerindedir.
- Safety: Savunma takımı, hücum takımını kendi sahasında durdurursa, bu 2 puanlık bir safety olarak sayılır.
Savunma ve Özel Takım:
- Savunma takımı, hücum takımını durdurma ve topu kazanma amacı güder.
- Özel takım, özel vuruşlar (kickoff ve punt) ve saha hedefi girişimleri sırasında sahaya girer.
Amerikan futbolu çok daha ayrıntılı ve karmaşık bir oyundur, bu yüzden bu özet, temel kuralları anlatır. Oyun, farklı formasyonlar, stratejiler ve kurallar içerir ve her pozisyonun kendine özgü görevleri vardır. Oyunun daha derinlemesine anlaşılması için daha fazla araştırma ve pratiğe ihtiyaç vardır.
Amerikan futbolu şampiyonları ?
Amerikan futbolunun en prestijli şampiyonası olan NFL (National Football League) her yıl Super Bowl adı verilen bir final maçı düzenler. Super Bowl, Amerikan futbolunun en büyük etkinliği olarak kabul edilir ve her yıl dünya genelinde büyük bir izleyici kitlesi tarafından takip edilir. Super Bowl kazananları, NFL tarihindeki en iyi takımlar olarak kabul edilir. İşte bazı Super Bowl kazananları ve sonuçlar:
Super Bowl I (1967) – Green Bay Packers Super Bowl II (1968) – Green Bay Packers Super Bowl III (1969) – New York Jets Super Bowl IV (1970) – Kansas City Chiefs Super Bowl V (1971) – Baltimore Colts Super Bowl VI (1972) – Dallas Cowboys Super Bowl VII (1973) – Miami Dolphins Super Bowl VIII (1974) – Miami Dolphins Super Bowl IX (1975) – Pittsburgh Steelers Super Bowl X (1976) – Pittsburgh Steelers Super Bowl XI (1977) – Oakland Raiders Super Bowl XII (1978) – Dallas Cowboys Super Bowl XIII (1979) – Pittsburgh Steelers Super Bowl XIV (1980) – Pittsburgh Steelers Super Bowl XV (1981) – Oakland Raiders Super Bowl XVI (1982) – San Francisco 49ers Super Bowl XVII (1983) – Washington Redskins Super Bowl XVIII (1984) – Los Angeles Raiders Super Bowl XIX (1985) – San Francisco 49ers Super Bowl XX (1986) – Chicago Bears Super Bowl XXI (1987) – New York Giants Super Bowl XXII (1988) – Washington Redskins Super Bowl XXIII (1989) – San Francisco 49ers Super Bowl XXIV (1990) – San Francisco 49ers Super Bowl XXV (1991) – New York Giants Super Bowl XXVI (1992) – Washington Redskins Super Bowl XXVII (1993) – Dallas Cowboys Super Bowl XXVIII (1994) – Dallas Cowboys Super Bowl XXIX (1995) – San Francisco 49ers Super Bowl XXX (1996) – Dallas Cowboys Super Bowl XXXI (1997) – Green Bay Packers Super Bowl XXXII (1998) – Denver Broncos Super Bowl XXXIII (1999) – Denver Broncos Super Bowl XXXIV (2000) – St. Louis Rams Super Bowl XXXV (2001) – Baltimore Ravens Super Bowl XXXVI (2002) – New England Patriots Super Bowl XXXVII (2003) – Tampa Bay Buccaneers Super Bowl XXXVIII (2004) – New England Patriots Super Bowl XXXIX (2005) – New England Patriots Super Bowl XL (2006) – Pittsburgh Steelers Super Bowl XLI (2007) – Indianapolis Colts Super Bowl XLII (2008) – New York Giants Super Bowl XLIII (2009) – Pittsburgh Steelers Super Bowl XLIV (2010) – New Orleans Saints Super Bowl XLV (2011) – Green Bay Packers Super Bowl XLVI (2012) – New York Giants Super Bowl XLVII (2013) – Baltimore Ravens Super Bowl XLVIII (2014) – Seattle Seahawks Super Bowl XLIX (2015) – New England Patriots Super Bowl 50 (2016) – Denver Broncos Super Bowl LI (2017) – New England Patriots Super Bowl LII (2018) – Philadelphia Eagles Super Bowl LIII (2019) – New England Patriots Super Bowl LIV (2020) – Kansas City Chiefs Super Bowl LV (2021) – Tampa Bay Buccaneers