II. Meşrutiyet Dönemi (1908-1918), Osmanlı İmparatorluğu’nda önemli siyasi değişimlerin yaşandığı bir dönemdir. Bu dönemdeki bazı önemli olaylar şunlardır:
- II. Meşrutiyet’in İlanı (23 Temmuz 1908): Sultan II. Abdülhamid’in, 1908’de meclisi yeniden açarak anayasal düzeni restore etmesiyle II. Meşrutiyet ilan edilmiştir. Bu gelişme, Osmanlı’da parlamenter demokrasiye geçişin temellerini atmıştır.
- Hürriyet ve İtilaf Fırkası’nın Kuruluşu (1908): II. Meşrutiyet sonrası, özellikle İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne karşı çıkan, muhalefet hareketlerini temsil eden Hürriyet ve İtilaf Fırkası kurulmuştur. Bu parti, özgürlükçü ve daha demokratik bir yönetim anlayışını savunmuştur.
- İttihat ve Terakki’nin Güçlenmesi (1908-1913): İttihat ve Terakki Cemiyeti, özellikle 1908’deki Meşrutiyet’in ilanıyla güç kazandı ve Osmanlı’daki siyasi hayatı kontrol etmeye başladı. 1913’teki Bab-ı Ali Baskını ile de tam anlamıyla iktidarı ele geçirmiştir.
- Balkan Savaşları (1912-1913): Osmanlı, 1912-1913 yılları arasında, Balkan devletleriyle yapılan savaşlarda büyük toprak kayıpları yaşamıştır. 1912’deki I. Balkan Savaşı sonunda Osmanlı, Balkanlar’daki çoğu topraklarını kaybetmiş, 1913’teki II. Balkan Savaşı sonrasında ise birkaç bölgeyi tekrar elde etmiştir.
- Trablusgarp ve Bingazi Savaşları (1911-1912): Osmanlı, İtalya’ya karşı Trablusgarp ve Bingazi’yi savunmuş, ancak bu toprakları kaybetmiştir. Bu savaşlar, Osmanlı İmparatorluğu’nun zayıflığını ve modernizasyon ihtiyacını gözler önüne sermiştir.
- II. Meşrutiyet ve Ermeni Meselesi: II. Meşrutiyet’in ilanıyla Ermeni milletvekillerinin parlamentoya girmesi, Ermeni sorununu daha görünür hale getirmiştir. Bu dönemde, Osmanlı’daki Ermeni toplumu, bazı sosyal ve siyasi haklar elde etmeye çalışmış, ancak bu çabalar siyasi gerilimlere yol açmıştır.
- 1. Dünya Savaşı (1914-1918): 1914’te Osmanlı İmparatorluğu, Almanya ile ittifak yaparak 1. Dünya Savaşı’na katıldı. Bu dönemde, savaşın ağır yükü Osmanlı’yı ekonomik ve askeri olarak yıpratmıştır.
- Meclisin Kapanması ve Sultan’ın Diktatörlüğe Yönelmesi (1913): 1913’teki Bab-ı Ali Baskını sonrası İttihat ve Terakki Cemiyeti, mutlak iktidarı ele geçirdi ve sultan II. Abdülhamid, gerçek anlamda hükümetin kontrolünü kaybetmiştir. Bu durum, ülkenin siyasi yapısında büyük değişikliklere yol açmıştır.
- İttihat ve Terakki’nin Yabancı Müdahalesine Karşı Direnişi: II. Meşrutiyet’in ilanıyla başlayan dönemde, özellikle dış politikada, Osmanlı hükümeti yabancı müdahalesine karşı direnmeye çalışmış ve içindeki karışıklıkları denetim altına almak için çeşitli önlemler almıştır.
Bu dönemdeki diğer önemli gelişmeler, Osmanlı İmparatorluğu’nun modernleşme çabaları, meclisin işlevselliği, ekonomik reformlar ve orduyu modernize etme girişimleri de yer alır.